22. Prawoznawstwo - pozytywizm prawniczy - koncepcja H. L. A. Harta

podstawowy składnik prawa

reguły o charakterze reguł społecznych

reguła

wyrażenie akceptowanego standardu zachowania

prawo w społecznościach pierwotnych

NIE BYŁO SYSTEMEM, gdyż składało się jedynie z reguł pierwotnych

reguły pierwotne

mają charakter norm nakazujących określone zachowanie merytoryczne

wady reguł pierwotnych

1 niepewność 2 statyczność zbioru 3 nieefektywność

niepewność

nie istnieją narzędzia autorytatywnego stwierdzania, jakie reguły są obowiązującymi prawnie, a jakie nie

statyczność zbioru

utrata mocy obowiązującej reguł i tworzenie się nowych odbywa się w długotrwałym procesie, a stąd powstaje niebezpieczeństwo NIEADEKWATNOŚCI PRAWA

nieefektywność

nie ma instytucji rozstrzygających ostatecznie o fakcie naruszenia reguł prawnych

reakcja na słabość reguł pierwotnych

wprowadzenie reguł wtórnych - reguł uznania, reguł zmiany i reguł rozsądzania

reguły uznania

eliminują niepewność, wyznaczają kryteria, które musi spełnić reguła, aby stać się obowiązującą prawnie

reguły zmiany

eliminują statyczność, wyznaczają procedury zmiany reguł

reguły rozsądzania

eliminują nieefektywność, na ich podstawie stwierdza się, czy dana reguła została naruszona oraz rozstrzyga się wszelkie wątpliwości dot. treści i stosowania reguł

system prawa

jest tworzony dopiero przez ZWIĄZEK REGUŁ PIERWOTNYCH I WTÓRNYCH

obowiązywanie reguł - 1

reguły stają się elementem systemu prawa, jeżeli odpowiadają kryteriom wskazanym w regule uznania - przejdą test pochodzenia

obowiązywanie reguł - 2

reguła uznania obowiązuje, jeśli jest akceptowana przez podmioty stosujące prawo - kryteria przez nią wskazane faktycznie są podstawą stwierdzenia obowiązywania danej reguły prawnej