Diagnostyka I kolokwium

 0    344 schede    lumbagokochane
Scarica mp3 Stampa Gioca Testa il tuo livello
 
Domanda język polski Risposta język polski
Plan badania klinicznego
inizia ad imparare
trzeba dalej wymienić i po łacinie
Opis zwierzęcia
inizia ad imparare
signalement, generalia
Wywiad
inizia ad imparare
anamnesis
Badanie stanu obecnego - część ogólna
inizia ad imparare
status presens
Badanie stanu obecnego - część szczegółowa,
inizia ad imparare
status presens
Badanie dodatkowe
inizia ad imparare
examinatio accesoria
Podsumowanie wyników badania
inizia ad imparare
epicrisis
Rozpoznanie
inizia ad imparare
diagnosis
Rokowania
inizia ad imparare
prognosis
Leczenie
inizia ad imparare
terapia, curatio
I Opis zwierzęcia
inizia ad imparare
signalement, generalia
wymienić co po kolei bierze sie pod uwagę
inizia ad imparare
gatunek, płeć, maść, wiek, rasa, wielkość (wzrost i ciężar), użytkowość
Gatunek
inizia ad imparare
wiąże się ze skłonnością do zapadania na niektóre choroby zakaźne, np.
Konie
inizia ad imparare
nosacizna, morzyska i zołzy
Bydło
inizia ad imparare
niestrawności, kwasica, zasadowica, wzdęcia, przeładowanie żwacza i zaraza płucna
su
inizia ad imparare
różyca wikłana przez E. rusiopathiae i pomór
koty
inizia ad imparare
FIV, katar koci, syndrom urologiczny u kastratów
psy
inizia ad imparare
parwowirozę, nosówkę i leptospirozę
w leczeniu i przy wyborze leków należy mieć na uwadze
inizia ad imparare
zwiększoną wrażliwość zwierząt na niektóre leki
Ru
inizia ad imparare
preparaty rtęciowe
kotów i małych mięsożernych
inizia ad imparare
na fenol i jego pochodne
co nie może być podawane przeżuwaczom doustnie
inizia ad imparare
preparaty nasercowe, zawierające związki naparstnicy
co nie może być podawane koniom
inizia ad imparare
pochodne amoksycyliny
Płeć
inizia ad imparare
głównie patologie rozrodu
samice
inizia ad imparare
patologia ciąży, porodu i laktacji
samce
inizia ad imparare
syndrom urologiczny kotów i nowotwory gruczołu krokowego
ogier
inizia ad imparare
przepukliny pachwinowe mogą stać się przyczyną morzysk
buhaje i knury
inizia ad imparare
zatrzymanie kamieni w cewce moczowej może powodować utrudnienia w oddawaniu moczu.
o czym pamietac u samic?
inizia ad imparare
o zachowaniu ostrożności przy badaniu i leczeniu ciężarnych samic oraz o krótszej samiczej cewce moczowej, co predysponuje do zakażeń dróg moczowych,
Maść - na co wskazuje
inizia ad imparare
na niektóre choroby skóry i alergie, związane z rasą,
Mieszańce
inizia ad imparare
może wskazywać na rasy, z jakich składa się dane zwierzę
Białe umaszczenie
inizia ad imparare
może być związane z głuchotą i skłonnością do atopii
wiek - skłonność do
inizia ad imparare
o zapadania nma wpływ na skłonność zwierzęcia da choroby, np. u młodych zwierząt występuje krzywica, u koni zołzy, u psów - nosówka
noworodki prosiat
inizia ad imparare
niedokrwistość
Rasa
inizia ad imparare
ma wpływ na odporność zwierzęcia,
owce algierskie
inizia ad imparare
są odporne na wąglik (antrax)
Jamniki - dyskopatia
inizia ad imparare
zesztywnienie odcinka lędźwiowego kręgosłupa, co w dalszym rozwoju choroby prowadzi do porażenia nerwowego, wywołując paraliż kończyn tylnych, brak czucia w kończynach oraz upośledzenie funkcjonowania mięśni zwieraczy odbytu i pęcherza moczowego).
psy ras wydelikaconych
inizia ad imparare
są bardziej podatne na nosówkę, niż psy nierasowe
Wielkość (wzrost i ciężar)
inizia ad imparare
należy brać je pod uwagę podczas dawkowania leków
Wysokość w kłębie u bydła i koni?
inizia ad imparare
daje nam informacje, czy rozwój zwierzęcia jest prawidłowy,
Użytkowość
inizia ad imparare
niektóre typy użytkowe są bardziej podatne na niektóre choroby
bydło mleczne
inizia ad imparare
mastitis
psy policyjne
inizia ad imparare
choroby układu krążenia, niewydolność lewokomorowa
świnie mięsne
inizia ad imparare
PSE
II Wywiad
inizia ad imparare
anamnesis
wywiad
inizia ad imparare
wiadomości dotyczące chorego zwierzęcia, zebrane przed właściwym badaniem klinicznym. Zadaniem wywiadu jest zebranie informacji, które mogą być wykorzystane do ustalenia przyczyny choroby, jej przebiegu i leczenia
Wywiad składa się z 2 części:
inizia ad imparare
danych o warunkach życia zwierzęcia do czasu wystąpienia choroby (anamnesis vitae) i danych o chorobie (anamnesis morbi).
Wywiad o warunkach życia ma na celu ustalenie:
inizia ad imparare
• Pochodzenie zwierzęcia • Warunki utrzymania i pielęgnacji, np. oświetlenie, wentylacja, ściółka, czyszczenie, ruch na powietrzu • Warunki żywienia i pojenia • Sposób użytkowania • Historia szczepień
Wywiad o chorobie obejmuje:
inizia ad imparare
co wymienic i opisać
• Czas trwania choroby 
inizia ad imparare
Jak długo zwierzę choruje? W jakich okolicznościach zachorowało? Czy zwierzę chorowało już z podobnymi objawami? - Daje wyobrażenie o czasie trwania choroby, czy choroba jest ostra czy przewlekła, czy daje nawroty
• Czy choruje jedno lub więcej zwierząt w stadzie?
inizia ad imparare
Ma to znaczenie w przypadku chorób zakaźnych
• Czy chorowało rodzeństwo lub rodzice?
inizia ad imparare
Ma to znaczenie w przypadku chorób dziedzicznych, np. cukrzyca, wnętrostwo, dysplazja,
• Zaobserwowane objawy choroby
inizia ad imparare
• Zaobserwowane objawy choroby
• Czy zwierzę było leczone u innego lekarza?
inizia ad imparare
- Daje to informacje o stosowanych lekach, ich dawce, co ma szczególne znaczenie w przypadku udzielania pomocy przez osoby niekompetentne.
III Badanie stanu ogólnego
inizia ad imparare
III Badanie stanu ogólnego
• Budowa ciała (structura)
inizia ad imparare
są to wzajemne proporcje kości, stawów, mięśni, ścięgien, linia kręgosłupa i układ kończyn. Budowa może być silna, średnia lub słaba
Przy słabej budowie ciała można dodać zaobserwowane odejścia od normy, np.
inizia ad imparare
o Grzbiet karpiowaty (kyphosis) - wygięty ku górze o Grzbiet łęgowaty (lordosis) - wygięty w dół o Skrzywienie boczne (scoliosis) o Garb (gibbus) - deformacja głównie kręgów piersiowych,
• Stan odżywienia (conditio)
inizia ad imparare
daje wyobrażenie o tym, czy procesy przemiany materii przebiegają prawidłowo i czy zwierzę otrzymuje karmę pełnowartościową i w odpowiedniej ilości. Stan odżywienia określamy przez oglądanie i omacywanie.
o U psów i kotów
inizia ad imparare
szczeg. uwagę na tułów, czy doły przylędźwiowe i skroniowe są wypełnione mięśniami, czy widoczne są żebra, guzy biodrowe i wyrostki kolczyste kręgów. Stopień odżywienia określamy w skali BCS od 1 do 9. Jego wartość prawidłowa dla psów wynosi 4-5/9.
o U koni
inizia ad imparare
ogląda się i omacuje głównie oczodoły, grzebień łopatki, żebra i guzy biodrowe.
o U bydła
inizia ad imparare
ogląda się długie mięśnie grzbietu, mięśnie udowe, pośladkowe i łokciowe.
W celu sprawdzenia grubości tkanki podskórnej
inizia ad imparare
należy omacać mostek, fałd kolanowy i nasadę ogona
Ze stanem odżywienia związane jest
inizia ad imparare
wychudzenie (inanitio) i otyłość (obesitas
z czym zwiazane wychudzenie lub otyłość?
inizia ad imparare
która może być wywołana czynnikami genetycznymi i chorobowymi (np. cukrzyca u psów i kotów, niedoczynność tarczycy, kastracje) lub nieprawidłowym żywieniem.
Otyłość przejawia się
inizia ad imparare
niewidocznymi żebrami, syndromem tłustej wątroby u drobiu, brakiem talii, pokładami tłuszczu w okolicy lędźwiowej i ogonowej oraz zaokrąglonym brzuchem.
Wychudzenie może być spowodowane czynnikami zewnętrznymi
inizia ad imparare
brak lub niemożność pobrania pokarmu) lub wewnętrznymi (zespoły złego wchłaniania i trawienia) i doprowadzić może do wyniszczenia (charłactwo - cachexio).
• Stan utrzymania (wygląd zewnętrzny)
inizia ad imparare
badanie przeprowadzamy przez oglądanie, omacywanie, oglądanie stanu sierści, pazurów, kopyt, grzywy i zębów i określamy go jako bardzo dobry, dobry, mierny lub zły.
stan utrzymania c.d
inizia ad imparare
Stan bardzo dobry występuje u zwierząt luksusowych w hodowli zarodowej i sportowej, zaś stan dobry jest dla zwierzęcia najlepszy. Zły stan utrzymania przy prawidłowej pielęgnacji może być spowodowany chorobą,
• Temperament
inizia ad imparare
jest to szybkość i stopień reakcji na różne bodźce zewnętrzne, przyjmowane przez zwierzę za pomocą narządów zmysłów.
temperament ile rodzai
inizia ad imparare
4 rodzaje temperamentu zwierząt:
Żywy niezrównoważony
inizia ad imparare
przewaga procesów pobudzania nad procesami hamowania w korze mózgowej; u koni manifestuje się silną pobudliwością i gwałtownością, przez co są one nieprzydatne w pracy)
Żywy zrównoważony
inizia ad imparare
(cechuje się silnymi procesami pobudzania i hamowania, stałością i dokładnością odruchów warunkowych i dużą dzielnością w pracy; takie konie są najcenniejsze)
Spokojny zrównoważony
inizia ad imparare
(silne, lecz mało aktywne procesy hamowania i pobudzania)
Spokojny niezrównoważony
inizia ad imparare
słabe procesy hamowania i pobudzania).
z czym związany jest rodzaj temperamentu
inizia ad imparare
Rodzaj temperamentu zwierzęcia związany jest z jego gatunkiem, rasą i typem konstytucjonalnym, np. konie sportowe (arabskie, angielskie) mają żywy temperament, zaś konie zimnokrwiste - spokojny,
• Typ konstytucjonalny
inizia ad imparare
zespół odziedziczonych cech wrodzonych, nabytych, morfologicznych i czynnościowych osobnika, warunkujących sposób jego reagowania na bodźce zewnętrzne. Obecnie według Dursta wyróżnia się 3 typy:
o Typ oddechowy (typus respiratorius
inizia ad imparare
wąska klatka piersiowa, lekka i wąska głowa, cienka szyja, długie kończyny. Bydło typu oddechowego cechuje się dużą mlecznością i skłonnością do zachorowań na gruźlicę. Przykłady: chart, bydło mleczne, konie wyścigowe
o Typ trawienny (typus digestorius)
inizia ad imparare
- krótka i szeroka klatka piersiowa, duży brzuch, mocne kończyny, krótka szyja, duża głowa. Bydło takie wykazuje tendencję do tycia, więc nadaje się na opas. Zwierzęta takie narażone są na schorzenia przewodu pokarmowego i układu krążenia,
o Typ mięśniowy (typus muscularis)
inizia ad imparare
mocna głowa, szeroka klatka piersiowa, dobrze rozwinięte mięśnie zadu i kończyn. Zwierzęta takie narażone są na schorzenia układu mięśniowego i nerwowego, np. bydło stepowe, boksery, dogi, mastiffy
• Zachowanie się zwierzęcia - obejmuje:
inizia ad imparare
pozycję i postawę ciała, przyjmowanie pokarmu i wody, przytomność, wyraz twarzy, spojrzenie, głos, chód i sposób poruszania się, ruchy poniewolne
Pozycję ciała
inizia ad imparare
pozycja jest to położenie linii kręgosłupa zwierzęcia w stosunku do podłoża (może być stojąca, siedząca lub leżąca)
Postawę ciała
inizia ad imparare
postawa jest to wzajemny stosunek części ciała, czyli ułożenie linii grzbietu i szyi do kończyn oraz kończyn do osi ciała (może być prawidłowa lub nieprawidłowa)
postawy patologiczne
inizia ad imparare
postawy patologiczne
o Przy ochwacie
inizia ad imparare
trofoalergeny uwalniają histaminę, która powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych miazgi rogu kopytowego, co sprawia że koń z bólu stoi nieruchomo
o Przy morzysku
inizia ad imparare
przy morzysku konie przyjmują postawę wahadłową (przednie kopyta daleko z przodu, zaś tylne daleko z tyłu) lub leżą na grzbiecie (podobnie jak przy zapiaszczeniu okrężnicy małej)
o Ostre rozszerzenie żołądka
inizia ad imparare
(acuta dilatatio ventriculi) - koń przyjmuje pozycję siedzącego psa
o Przy tężcu
inizia ad imparare
konie stoją z szeroko rozstawionymi kończynami i wyciągniętą głową, grzbiet mają wyprostowany, zaś ogon uniesiony
o Przy urazowym zapaleniu osierdzia u krów
inizia ad imparare
na skutek przedostania się ciał obcych do przewodu pokarmowego krowy odczuwa ona bolesność w III - V p. m, co sprawia że odstawia ona łokcie na bok (objaw patogomiczny),
o Porażenie wiotkie kończyn tylnych
inizia ad imparare
występuje u małych zwierząt przy przerwaniu ciągłości kręgosłupa. Przyjmują one wówczas pozycję foki.
Przyjmowanie pokarmu i wody
inizia ad imparare
podczas chorób obserwuje się zaburzenia pobierania pokarmu i wody, np. przy wściekliźnie psy zjadają przedmioty niejadalne, wzmożone pragnienie występuje w gorączce, cukrzycy, ketozie i moczówce prostej, a także przy ropomaciczu u suk
Przytomność
inizia ad imparare
(zachowana, zmniejszona, zniesiona, zwiększona, np. przy chorobach układu nerwowego)
Wyraz twarzy
inizia ad imparare
żywy lub spokojny). Możliwe zmiany wyrazu twarzy to: stan agonalny/twarz Hipokratesa (facies Hippocraticus - błyszczące oczy, wyostrzone rysy), grymas sardoniczny (risus sardonicus obserwowany podczas tężca u koni), krzyż śmierci (zapaść)
Głos
inizia ad imparare
głos ochrypły może występować przy zapaleniu krtani, zaś ochrypłe szczekanie stanowi objaw wścieklizny,
Chód i sposób poruszania się
inizia ad imparare
daje możliwość wykrycia kulawizny, chwiejności, niedowładu lub bezwładu kończyn,
Ruchy poniewolne
inizia ad imparare
są to ruchy niezależne od woli zwierzęcia, występujące przy chorobach OUN:
Ruchy poniewolne jakie to
inizia ad imparare
parcie do przodu, do tyłu, obrót wokół własnej osi, ruchy menażowe, obrotowe, wedrowanie
IV. BADANIE TEMPETATURY WEWN
inizia ad imparare
Mierzenie temperatury ciała (thermometria)
Mierzenie temperatury ciała
inizia ad imparare
jest jedną z najbardziej obiektywnych metod badania klinicznego, gdyż jej wszelkie odchylenia od normy są ważnym objawem chorobowym. W praktyce weterynaryjnej mierzenie temperatury ciała przeprowadza się w każdym przypadku chorobowym,
Temperaturę mierzy się u zwierząt w
inizia ad imparare
odbycie, a u ptaków w kloace, gdyż w tych miejscach temperatura jest najbardziej stała.
Przy ocenie temperatury należy wziąć pod uwagę
inizia ad imparare
płeć (SAMCE wyższa), stan fizjologiczny (ciąża), wiek (młode mają wyższą temperaturę), rasę (większe mają niższą), temperament, porę dnia, warunki środowiska i miejsce pomiaru (w pochwie jest o kilka dziesiątych wyższa, niż w odbytnicy).
Fizjologiczne wartości temperatury ciała:
inizia ad imparare
Fizjologiczne wartości temperatury ciała:
• Pies (37,4- 39,3):
inizia ad imparare
psy małe szczenięta (38,6- 39,3 ), - psy małe dorosłe (38,5- 39 ), - psy średnie szczenięta (38,3- 39,1 ), - psy średnie dorosłe (38 - 38,6 ), - psy duże szczenięta (38,2- 39 ), - psy duże dorosłe (37,4- 38,3 ),
• Koty
inizia ad imparare
38 - 39,5,
• Konie
inizia ad imparare
ponad 5 lat - 37,5- 38 - źrebięta w pierwszych dniach życia- do 39,3, - źrebięta i młode konie do 5 lat- 37,5- 38,5,
• Bydło
inizia ad imparare
• Bydło (37,5-39) - cielęta- 38,5- 40,5, - bydło młode do roku- 38,5- 40, - bydło powyżej roku- 38- 39,
• Świnie
inizia ad imparare
38 - 40), prosięta – 39- 40,5
• Owce i kozy
inizia ad imparare
38,5- 39
Wahania temperatury
inizia ad imparare
(1-1,5 stopnia) w zależności od pory dnia. Najniższa temperatura ciała występuje w godzinach nocnych do 6 rano. Pierwsze maksimum występuje między 6 a 9 rano, drugie minimum między 10 a 16, zaś temperatura najwyższa występuje między 16 a 19.
Kiedy Zjawisko odwrotne (wahania temp)
inizia ad imparare
obserwuje się w przebiegu gruźlicy, kiedy temperatura poranna jest wyższa, niż wieczorna (typus inversus). Zaliczana jest do podziału ze względu na czynnik wywołujący.
Pomiaru temperatury można dokonywać przy użyciu:
inizia ad imparare
termometru rtęciowego (najwyższą wartość osiąga po około 1 minucie, zaś po wyjęciu słupek rtęci nie opada), termometru spirytusowego, elektronicznego, termisioru (badanie temperatury skóry).
Gorączka
inizia ad imparare
pyreksia, febris)
gorączka
inizia ad imparare
to reakcja adaptacyjna fizjologicznie sprawnych ośrodków termoregulacji i zespołu podporządkowanych im mechanizmów obwodowych na działanie czynników gorączkotwórczych.
Gorączka występuje z reguły pod wpływem
inizia ad imparare
czynników zakaźnych (septycznych), chociaż gorączka może wystąpić też na tle niezakaźnym (aseptyczna), spowodowana rozpadem obumarłych elementów komórkowych i tkankowych (pooperacyjnie, złamania kości, krwotoki wew, poród, wysiłek mięśniowy).
wzrost temperatury może wystąpić też na skutek
inizia ad imparare
bodźców nerwowych pochodzenia centralnego lub obwodowego (neurozy, silne bóle)
Gorączka jest zespołem
inizia ad imparare
objawów nieswoistych, spośród których najważniejsze są:
Objawy gorączki
inizia ad imparare
• Podwyższona temperatura wewnętrzna, • Przyspieszenie tętna i oddechu, • Upośledzenie lub brak łaknienia, często wzmożone pragnienie, • Przekrwienie błon śluzowych, • Zmniejszenie ilości oddawanego moczu (oliguria),
Objawy gorączki
inizia ad imparare
• Zwiększenie ciężaru właściwego moczu i lepkości, białkomocz, • Zmiana odczynowości moczu o Zwierzęta trawożerne fizjologicznie mają mocz zasadowy (w patologii kwaśny) o Mięsożerne - kwaśny (w patologii zasadowy) o Wszystkożerne - obojętny
Objawy gorączki
inizia ad imparare
• Nierównomiernie rozłożona ciepłota skóry • Dysproteinemia - zachwianie wzajemnych proporcji między IgG a albuminami (spadek syntezy albumin w wątrobie) • Przyspieszenie OB (szybkość opadu zależy od stosunku albumin do globulin) • Leukocytoza
Typy gorączki w zależności od
inizia ad imparare
stopnia podwyższenia temperatury ciała:
• Stan podgorączkowy
inizia ad imparare
podwyższenie temperatury ciała o 0,2- 0,5 stopnia,
• Gorączka lekka
inizia ad imparare
podwyższenie temperatury o 1-1,5 stopnia,
• Gorączka wysoka
inizia ad imparare
podwyżowca szenie temperatury powyżej 1,5 stopnia. Towarzyszy chorobom zakaźnym, np. nosówce psów, odoskrzelowemu zapaleniu płuc, zołzom u koni - Streptococcus equi), różyca i pomór świń, wąglik i księgosusz u bydła)
W zależności od czasu trwania wyróżniamy:
inizia ad imparare
W zależności od czasu trwania wyróżniamy:
• Gorączka jednodniowa
inizia ad imparare
febris ephemera) - trwa do 3 dni. Występuje często u bydła po podaniu szczepionek i surowic odpornościowych, a także przy zaburzeniach trawienia,
• Gorączka ostra
inizia ad imparare
febris acuta) - może ciągnąć się nawet do miesiąca. Występuje np. w krupowym zapaleniu płuc, nosaciznie, niedokrwistości zakaźnej, nosówce psów,
• Gorączka przewlekła
inizia ad imparare
(febris chronica) - może ciągnąć się miesiącami. Zdarza się przy malarii, gruźlicy, niedokrwistości zakaźnej.
W zależności od wahań dobowych temperatury:
inizia ad imparare
W zależności od wahań dobowych temperatury:
• Gorączka ciągła
inizia ad imparare
(febris continua) - wysoka temperatura z niewielkimi wahaniami dobowymi, nieprzekraczającymi 1 stopnia. Występuje w ciężkich schorzeniach o charakterze posocznicowym, np. wąglik, różyca, wągry, krupowe zapalenie płuc u koni,
• Gorączka zwalniająca
inizia ad imparare
febris remittens) - cechuje się znacznymi wahaniami dobowymi od 1 do 2 stopni, jednak nigdy nieobniżającymi się do granic fizjologicznych. Jest to najczęściej spotykany typ gorączki w chorobach zakaźnych, wikłanych przez paciorkowce i gronkowce,
• Gorączka trawiąca
inizia ad imparare
febris hectica) - gorączka, w której temperatura z bardzo wysokiej obniża się poniżej granic normy. Podczas niej następuje nasilony katabolizm, a zwierzę po kilku tygodniach ulega wyniszczeniu, np. przy gruźlicy,
• Gorączka przerywana (febris intermittens)
inizia ad imparare
obj się krótkimi skokami temperatury występującymi na przemian z okresami bezgorączkowymi. Każdy napad gorączki rozpoczyna się silnymi dreszczami i kończy obfitymi potami. W najbardziej typowej formie występuje przy niedokrwistości zakaźnej u koni
• Gorączka powrotna
inizia ad imparare
(febris reccurens) - objawia się występowaniem kolejnych okresów wysokiej gorączki i okresów bezgorączkowych, trwających kilka dni (dłużej, niż przy przerywanej).
Okres bezgorączkowy
inizia ad imparare
(apyrexia) trwa zwykle 6-8 dni. Występuje przy chorobach pasożytniczych krwi, np. malaria, babeszjoza, borelioza, gruźlica, nosacizna
• Gorączka nietypowa
inizia ad imparare
febris atypica) - wyróżnia się nieprawidłowymi wahaniami dobowymi i nieokreślonym czasem trwania. Występuje przy zołzach, krupowym zapaleniu płuc, nosaciznie i pomorze świń.
Typy gorączki ze względu na czynnik wywołujący:
inizia ad imparare
Typy gorączki ze względu na czynnik wywołujący:
• Gorączka septyczna
inizia ad imparare
związana z działaniem pirogenów. Może być zewnątrzustrojowa (bakterie i wirusy) lub wewnątrzustrojowa (zatrucia i toksyny)
• Gorączka aseptyczna
inizia ad imparare
powstaje bez zadziałania czynnika zakaźnego, np. w wyniku uszkodzenia tkanek po urazach czy oparzeniach, np. podczas porodu, silnego wysiłku mięśniowego, w wyniku złamań kości, gorączka pooperacyjna,
• Gorączka adynamiczna
inizia ad imparare
temperatura ciała utrzymuje się w granicach normy, mimo wyraźnych objawów gorączki. Występuje u starszych zwierząt
• Gorączka resorpcyjna
inizia ad imparare
występuje, gdy w organizmie zachodzi wchłanianie płynów, • Gorączka alergiczna
• Gorączka alergiczna
inizia ad imparare
Gorączka alergiczna
• Gorączka na skutek podawania substancji pobudzającej
inizia ad imparare
zachodzi w celu pobudzenia układu siateczkowo- śródbłonkowego (cytokiny prozapalne)
W przebiegu gorączki wyróżnia się
inizia ad imparare
3 okresy
• Okres początkowy
inizia ad imparare
(stadium incrementi) - obejmuje okres narastania temperatury do szczytu i pojawienie się objawów swoistych dla gorączki,
• Okres szczytowy
inizia ad imparare
(stadium fastigii) - zbiega się z okresem, w którym występują wszystkie objawy typowe dla gorączki. Jest to czas największego nasilenia choroby,
• Okres ustępowania
inizia ad imparare
(stadium decrementi) - może cechować się szybkim lub litycznym przebiegiem. Szybki spadek temperatury (crisis) objawia się silnymi potami, spowolnieniem tętna i oddechów. Przy tym rodzaju spadku może nastąpić zjawisko przełomu rzekomego
zjawisko przełomu rzekomego
inizia ad imparare
(pseudokryzysu pseudocrisis), polegające na nagłym wzroście ciepłoty wewnętrznej po lekkim spadku. Jest to objaw niekorzystny, świadczący o powikłaniach
Zapaść
inizia ad imparare
hipotermia (hypothermia)
Zapaść
inizia ad imparare
spadek temperatury wewnętrznej poniżej wartości fizjologicznej. W ocenie hipotermii należy zachować ostrożność i nie zapominać o błędach techn., jakie mogą być popełnione, np. niedomykanie odbytu, wprowadzenie termometru do mas kałowych
temperaturą podnormalną.
inizia ad imparare
• Obniżenie temperatury o 1 stopień poniżej normy
temperatura podnormalna
inizia ad imparare
Obserwuje się ją u zwierząt starych przy niskich temperaturach otoczenia, u koni wyniszczonych, po silnych krwotokach, a także pod wpływem działania środków nasennych i przeciwgorączkowych.
zapaścią średniego stopnia
inizia ad imparare
Obniżenie temperatury o 2 stopnie
zapaścią zimna
inizia ad imparare
a spadek o 3-4 stopnie
Zapaść od kryzysu różni się
inizia ad imparare
dużym spadkiem temp, ochłodzeniem powierzchni ciała, osłabieniem czynności serca, ogólnym osłabieniem. Skóra w zapaści jest chłodna, pokryta lepkim potem, błony śluzowe są zasinione, występuje drżenie kończyn, tętno jest przyspieszone, ale słabe
krzyż śmierci” (crux mortis),
inizia ad imparare
W stanach agonalnych występuje tzw., krzyż śmierci” (crux mortis), w którym spadek temperatury krzyżuje się ze wzrostem oddechów i tętna
Hipertermia niegorączkowa
inizia ad imparare
udar cieplny, udar słoneczny
• Udar cieplny
inizia ad imparare
(siriasis) - jest to czynnościowe przeciążenie ośrodka termoregulacji spowodowane zmniejszoną utratą ciepła podczas wysokiej temperatury otoczenia i dużej wilgotności. Wzrost temperatury ciała powiązany jest z drgawkami, wymiotami i apatią.
• Udar słoneczny
inizia ad imparare
(insolatio) - jest to reakcja organizmu na działanie promieni słonecznych, podczas której (oprócz zmniejszonej utraty ciepła) dochodzi do wchłaniania promieniowania. Najbardziej narażone są na nie zwierzęta bez okrywy włosowej, np. świnie,
Tętno
inizia ad imparare
ętno jest to falisty ruch tętnic, powstający w momencie wyrzutu krwi i przenoszący się na obwód. Jakość tętna zależy od siły skurczu lewej komory, ilości krwi w naczyniach i napięcia ich ścian
Częstość ta zależy od:
inizia ad imparare
wieku, wielkości zwierzęcia, płci (u samic jest częstsze), od wysiłku, temperamentu i stanu fizjologicznego.
Na falę tętna mają wpływ:
inizia ad imparare
• Częstość tętna - zależy od pobudzeń w węźle zatokowym i następowego skurczu serca • Objętość wyrzutowa serca i szybkość wyrzutu krwi • Elastyczność naczyń krwionośnych • Opory na obwodzie
Ze względu na liczbę skurczów wyróżniamy:
inizia ad imparare
• Tętno przyspieszone (pulsus frequens),• Tętno zwolnione (pulsus rarus)
• Tętno przyspieszone
inizia ad imparare
powyżej wartości referencyjnych. Tętno takie związane jest z podwyższeniem temperatury ciała, a także powstaje na skutek działania substancji toksycznych na receptory serca. Obserwuje się je w chorobach zakaźnych i pasożytniczych krwi, z gorączką
• Tętno przy spieszone
inizia ad imparare
Obserwuje się je w chorobach zakaźnych i pasożytniczych krwi, przebiegających z podwyższeniem temperatury ciała, a także w niewydolności układy krążenia, przy ciężkich schorzeniach przewodu pokarmowego
• Tętno zwolnione
inizia ad imparare
najczęściej towarzyszy bradykarii (bradycardii). Towarzyszy przede wszystkim chorobom mózgowym, związanym z podwyższeniem ciśnienia wewnątrzczaszkowego
tetno zwolnione
inizia ad imparare
w nowotworach mózgu, w wodogłowiu i zakaźnym zapaleniu mózgu i opon mózgowych. Fizjologicznie może występować u trenujących koni sportowych, psów wyścigowych i u starszych zwierząt
Ze względu na napięcie tętnic
inizia ad imparare
podatność tętnicy na ucisk palcem):
• Tętno miękkie
inizia ad imparare
(pulsus mollis) - przy niewielkim ucisku tętnicy zanika fala tętna. Występuje w niewydolności krążenia i przy utracie napięcia ścian naczyń,
• Tętno nitkowate
inizia ad imparare
(pulsus filliformis) - obserwowane przy zapaści, ciężko wyczuwalne,
• Tętno twarde (pulsus durus
inizia ad imparare
wyst. gdy mimo przytknięcia św. tętnicy palcem nadal nie jest ona zamknięta, a tętno jest wyczuwalne. Występuje przy stwardnieniu ścian tętnic, w tężcu i intoksykacji. T. twarde wyrażone w silnym stopniu zwane jest t. drutowatym (pulsus contractus)
Ze względu na stopień wypełnienia tętnic:
inizia ad imparare
Ze względu na stopień wypełnienia tętnic:
• Tętno pełne
inizia ad imparare
(pulsus plenus) - występuje przy tętnicy dobrze wypełnionej, kiedy można wyczuć więcej, niż połowę jej obwodu. Fizjologicznie występuje ono u krów wysokomlecznych, zaś u reszty jest patologiczne i związane np. ze wzmożoną akcją serca,
• Tętno puste
inizia ad imparare
(pulsus vacuus/ inanis) - występuje przy tętnicy słabo wypełnionej, kiedy obwód tętnicy nie jest wyczuwalny.
Badanie i wartości tętna u poszczególnych gatunków.
inizia ad imparare
Badanie i wartości tętna u poszczególnych gatunków.
• Koń:
inizia ad imparare
Tętno badamy na tętnicy szczękowej zewnętrznej (a. maxillaris externa), przebiegającym we wcięciu naczyniowym żuchwy (incisura vasorum),
kon - wartości
inizia ad imparare
konie ogólnie: 30-40, - konie w wieku 1-2 lat: 40-56, - ogier: 28-32, - wałach: 33-39, - klacz: 34-40.
źrebaki
inizia ad imparare
- źrebaki nowonarodzone: 128, - źrebaki 1-2 dniowe: 100-120, - źrebaki 2-tygodniowe: 80-100, - źrebaki 3-6 miesięcy: 64-76, - źrebaki 6-12 miesięcy: 48-72,
• Bydło
inizia ad imparare
tętno badamy na tętnicy twarzowej (a. facialis) dwoma rękoma, przebiegającej przed przednią krawędzią mięśnia żwacza. Przy badaniu rektalnym tętno mierzymy na tętnicy biodrowej. U cieląt i małych przeżuwaczy tętno wyczuwalne jest też a tętnicy udowej,
bydło wartosci
inizia ad imparare
- bydło ogólnie: 50-80, - cielę nowonarodzone- 116-141, - cielę 8- 14 dni- 108, - cielę jednomiesięczne- 105, - cielę półroczne- 95, - bydło roczne- 90, - krowa- 40-60, - buhaj- 45-72.
• Świnie -
inizia ad imparare
u świń tętna nie mierzy się palpacyjnie ze względu na zbyt duże otłuszczenie.
świnie wartości
inizia ad imparare
- świnie ogólnie- 60-70, - prosięta do 2 tygodni- 110-140, - prosięta 3-miesięczne: 100-110, - knur- 60-70, - locha- 90-100, - wieprze i świnie stare- 55-75.
• Owce i kozy
inizia ad imparare
tętno mierzymy na tętnicy udowej (70-78 ),
• Psy
inizia ad imparare
tętno mierzymy na tętnicy udowej. Badania tętna dokonuje się przez całą minutę. U psów występuje arytmia oddechowa, co pociąga za sobą zmianę pracy serca ze względu na zianie, podczas którego tętno ulega spowolnieniu.
psy wartości
inizia ad imparare
- psy ogólnie - 70-160, - psy młode: 100-180, - psy dorosłe małych ras: 80-160, -psy dorosłe dużych ras: 60-120,
koty
inizia ad imparare
tętno mierzymy na tętnicy udowej. U kociąt wynosi 130-140, zaś u kotów dorosłych 120-140.
Sposoby badania liczby oddechów.
inizia ad imparare
Sposoby badania liczby oddechów.
Liczbę oddechów na minutę określa się:
inizia ad imparare
• Obserwując ruchy klatki piersiowej i brzucha, Obserwując ruchy skrzydełek nosowych, Wysłuchując szmery oddechowe na tchawicy, Przykładając dłoń do nozdrzy,
Liczbę oddechów na minutę określa się:
inizia ad imparare
Obserwując skraplającą się parę wydychanego powietrza w niskiej temperaturze otoczenia, Przykładając rękę do klatki piersiowej w czasie ruchów oddechowych, Metodami graficznymi.
Co decyduje o liczbie oddechów?
inizia ad imparare
• Wiek - zwierzęta młode mają większą liczbę oddechów, niż stare, ponieważ ich przemiana materii jest szybsza i w jednostce czasu wydalają więcej dwutlenku węgla, • Płeć - samice oddychają szybciej niż samce, a samice ciężarne szybciej, niż nieciężarne,
Co decyduje o liczbie oddechów?
inizia ad imparare
• Rasa i wielkość zwierzęcia, • Pora dnia- w nocy w czasie spoczynku liczba oddechów jest mniejsza, niż w trakcie dni, • Pora roku, • Wysiłek fizyczny
Przyspieszenie oddechów (polypnoe)
inizia ad imparare
występuje we wszystkich przypadkach utrudnionej wymiany gazowej w płucach, a więc w przypadku zmian chorobowych (np. zapalenie czy obrzęk płuc), zaburzeń czynności mięśni oddechowych (np. skurcze tężcowe, wzdęcie żołądka i jelit),
Przyspieszenie oddechów (polypnoe)
inizia ad imparare
niewydolności krążenia, gdyż przepełnione krwią naczynia zmniejszają światło pęcherzyków płucnych. Liczba oddechów zwiększa się także w stanach anemicznych i przy podwyższonej temperaturze ciała.
Spowolnienie oddechów
inizia ad imparare
(bradypnoe) obserwuje się przy zwężeniu światła dużych oskrzeli i przy zwiększeniu ciśnienia wewnątrzczaszkowego (wylew, wodogłowie, acetonemia krów).
Prawidłowa liczba oddechów na minutę u różnych gatunków.
inizia ad imparare
Prawidłowa liczba oddechów na minutę u różnych gatunków.
• Konie dorosłe:
inizia ad imparare
8-16 (badamy przykładając grzbietową część dłoni do nozdrzy):
konie - pozostałe
inizia ad imparare
- Konie czystej krwi arabskiej: 6-10, - Konie pełnej krwi angielskiej: 9-12, - Konie bezrasowe: 14-16, - Źrebięta- 14-15.
Bydło
inizia ad imparare
• Bydło dorosłe: 10-20, - Jałowizna: 27-30, - Cielęta do 5 tygodni: 35-40, - Cielęta do 2 tygodni: 50- 56.
• Owce dorosłe
inizia ad imparare
9-15,
• Kozy dorosłe
inizia ad imparare
9-15,
• Świnie:
inizia ad imparare
• Świnie: 8-18
• Psy
inizia ad imparare
badamy fonendoskopem, ruchy skrzydełek, powietrze wydychane zimą): - Psy dorosłe: 14-18, - Psy młode: 20-22,
koty
inizia ad imparare
• Koty dorosłe: 17-23, Koty młode: 22-24.
WĘZŁY CHŁONNE, BŁONY ŚLUZOWE, OKO
inizia ad imparare
WĘZŁY CHŁONNE, BŁONY ŚLUZOWE, OKO
Badanie węzłów chłonnych
inizia ad imparare
Przez naczynia i węzły chłonne przepływają rozmaite wytwory przemian fizjologicznych i patologicznych, zachodzących w ustroju. W węzłach chłonnych zatrzymywane są drobnoustroje chorobotwórcze.
Badanie węzłów chłonnych
inizia ad imparare
Czynniki te mogą powodować zmiany w węzłach chłonnych w postaci ich obrzęku i bolesności, a nawet ropienia i dlatego ich badanie ma duże znaczenie diagnostyczne (również dlatego, że schorzały narząd może być niedostępny badaniu,
Przy badaniu węzłów chłonnych bierze się pod uwagę:
inizia ad imparare
wielkość i kształt, Budowa, KONSYSTENCJA, TEMPERATURA, BOLESNOŚĆ
Wielkość i kształt
inizia ad imparare
wielkość podaje się w cm lub porównuje do figur geometr). W. chł. Zw. zdrowych są dość drobne i przysłonięte otaczającymi tk. Poza tym ich wielkość zależy od gat., rasy, wielkości i wieku (węzły młodych są z reguły większe i bardziej soczyste
Budowa
inizia ad imparare
fizjologicznie jest zrazikowa, a w patologii zatarta i gładka),
Konsystencja
inizia ad imparare
fizjologicznie jest elastyczna i tęga, zaś w patologii twarda i chełbocząca),
Temperatura węzła
inizia ad imparare
(fizjologicznie jest taka sama jak otaczających tkanek, zaś w patologii- wyższa),
Bolesność
inizia ad imparare
fizjologicznie niebolesne),
Przesuwalność na podłożu i skóry nad nimi
inizia ad imparare
prawidłowo są przesuwalne).
Dla porównania należy badać
inizia ad imparare
węzły chłonne symetrycznie po obu stronach ciała, gdyż zmiany stwierdzane obustronnie są objawem uogólnienia choroby. Gdy chociaż jeden z wymienionych czynników się różni należy opisać węzły oddzielnie.
Badanie węzłów chłonnych u poszczególnych gatunków.
inizia ad imparare
Przeżuwacze: dostępne badaniu są:
• Węzły chłonne podżuchwowe
inizia ad imparare
lnn. submandibularis (za kątem żuchwy, pod ślinianką) - należy stojąc przy głowie twarzą w kierunku grzbietu omacywać dwoma rękoma okolicę podszczękową,
• Węzły chłonne przedłopatkowe
inizia ad imparare
lnn. prescapulares (nad stawem barkowym) - stanąć przy szyi twarzą ku kończynom tylnym i wciskać palce pod brzeg łopatki,
• Węzły chłonne fałdu kolanowego
inizia ad imparare
lnn. politei (dole podkolanowym) - stanąć z boku twarzą ku ogonowi i oprzeć jedną rękę na guzie biodrowym, a drugą ująć fałd kolanowy i przesunąć dłoń nieco ku górze,
• Węzły chłonne nadwymieniowe
inizia ad imparare
- stajemy z tyłu krowy, uginamy się na nogach i obmacujemy górną jedną trzecią wymienia. Węzły zlokalizowane są w więzadle podwieszającym wymię.
Konie:
inizia ad imparare
• Węzły chłonne podżuchwowe- zlokalizowane w dole żuchwy po wewnętrznej stronie sanek. Najczęściej powiększone są w przebiegu zołzów i nosacizny. W zołzach są znacznie powiększone, bolesne, gorące, przesuwane i chełboczące na skutek ropienia
Konie
inizia ad imparare
Ropa zwykle przebija się na zewn przez liczne przetoki; po wyropieniu węzeł zmniejsza się, a po przetokach pozostają blizny. W przebiegu nosacizny zwykle powiększony jest tylko jeden węzeł (zwykle lewy). Jest on twardy, nieboles, nieprzesuwalny.
• Węzły chłonne fałdu kolanowego
inizia ad imparare
- zlokalizowane w skórnym fałdzie kolanowym,
• Węzły chłonne pachwinowe powierzchowne
inizia ad imparare
lnn. Inguinales superficiales (u klaczy nadwymieniowy, a u ogierów nadprąciowy ). Aby je wymacać należy polecić pomocnikowi uniesienie przedniej kończyny po stronie badanej i wsunąć dłoń między udo i brzuch
Świnie
inizia ad imparare
mają węzły chłonne niemacalne na skutek otłuszczenia
Psy i koty:
inizia ad imparare
• Węzły chłonne podżuchwowe- zawarte w kącie żuchwy pod ślinianką. Ich silne powiększenie występuje podczas chłoniaka • Węzły chłonne przedłopatkowe- macalne u dużych psów • Węzły chłonne podkolanowe - w dole podkolanowym, macalne u dużych psów
Ostre zapalenie węzłów chłonnych
inizia ad imparare
lymphadenitis acuta
Ostre zapalenie węzłów chłonnych
inizia ad imparare
Bywa spow. ostrym zapal. miąższu węzłów z surowiczo - komórkowym nacieczeniem. Węzły są wówczas powiększone, przekrwione, wypełnione płynem surowiczym, mają zmieniony kształt i zatartą budowę. Stają się twarde, napięte, chełboczące, gorące, bolesne
Ostre zapalenie węzłów chłonnych
inizia ad imparare
Przesuwalność na podłożu zwykle jest zachowana, jednak przy nacieczeniu tkanki otaczającej może być nieprzesuwalny. Przyczyną ostrego obrzęku mogą być: ostre choroby zakaźne, ropawica, ostre zapalenie naczyń chłonnych.
Przewlekłe zapalenie węzłów chłonnych
inizia ad imparare
lymphadenitis chronica)
Przewlekłe zapalenie węzłów chłonnych
inizia ad imparare
lymphadenitis chronica)
Przewlekłe zapalenie węzłów chłonnych
inizia ad imparare
Obrzęk przewlekły spowodowany jest rozrostem tkanki łącznej węzłów i przylegającej warstwy podskórnej. Węzeł jest mniej powiększony, niż przy obrzęku ostrym, ma guzowatą powierzchnię, zatartą budowę, ale jest niebolesny i nieprzesuwalny na podłożu.
Przewlekłe zapalenie węzłów chłonnych
inizia ad imparare
Węzeł zachowuje temp otaczających tkanek. Niekiedy może rozwinąć się w przewlekłe zapalenie naczyń chłonnych (lymphangioitis), co na kończynach może doprowadzić do słoniowatości (elephantiasis) i ich trwałej deformacji  utrudniony odpływ limfy
Błony śluzowe dostępne do badania
inizia ad imparare
Błony śluzowe są niezabarwione, okrywa je cienka warstwa nabłonka i są obficie unaczynione, co sprawia że dobrze widoczne są na nich wszystkie wykwity  efflorescentia. Błony dostępne do badania:
• Spojówka oka
inizia ad imparare
błona powieki górnej, dolnej i trzeciej) - badania u zwierząt małych dokonuje się rozchylając powieki kciukiem lub palcami wskazującymi, zaś powiekę trzecią podważa się wacikiem nawiniętym na zapałkę.
• Śluzówka przedsionka jamy nosowej
inizia ad imparare
przedsionek jamy nosowej to przestrzeń jamy nosowej do ujścia przewodów łzowych (tractus lacrimalis). U bydła przechodzi on w śluzawicę. U małych zwierząt jest ona niedostępna badaniu ze względu na wąskość przewodów nosowych.
• Śluzówka przedsionka jamy ustnej
inizia ad imparare
przestrzeń zawarta między wew pow. policzków i zew pow dziąseł. W celu zbadania u małych rozwiera się ją końc palców obu rak za zęby sieczne, zaś u bydła i koni- ujmując język dłonią wprowadzoną wzdłuż brzegu bezzębnego i wyciągając go nieco na bok,
• Śluzówka przedsionka pochwy lub napletka
inizia ad imparare
• Śluzówka przedsionka pochwy lub napletka
• Śluzówka odbytu
inizia ad imparare
na ogół niewidoczna)
Zmiany związane ze stanem błon śluzowych.
inizia ad imparare
• Zmiany barwne, obrzęk, wybroczyny, wypływy
• Zmiany barwne
inizia ad imparare
bladość (palor), zaczerwienienie, zasinienie, zażółcenie. Zmiany te są zwykle następstwem niedokrwistości, chorób układu krążenia i narządu oddechowego oraz przewodu pokarmowego i zatruć.
• Obrzęk
inizia ad imparare
oedema)
• Wybroczyny
inizia ad imparare
wynaczynienia krwi poza ściany naczyń,
• Wypływy (diectio)
inizia ad imparare
ocenia się ich kolor, wilgotność, pokrycie nalotem i przejrzystość.
Bladość (palor) błon śluzowych
inizia ad imparare
Bladość najlepiej widoczna jest na spojówkach. Błony śluzowe stają się bladoróżowe, bladoszare, papierowe lub porcelanowo białe. Bladość nagle powstająca jest objawem krwotoków wewnętrznych
Bladość (palor) błon śluzowych
inizia ad imparare
Powoli narastająca bladość występuje w niedożywieniu, niedokrwistościach pokarmowych, fizjologicznej niedokrwistości prosiąt, w przebiegu inwazji pasożyt narządu oddechowego (np. motylicą wątrobową) oraz we wszelkich chorobach zakaź i wyniszczających
Bladość (palor) błon śluzowych
inizia ad imparare
Bladość jest skutkiem niedokrwienia błon śluzowych. Anemia niedoborowa (anemia procelorum) u prosiąt, cechująca się bladością śluzówki, występuje w 1 tygodniu życia. Spowodowana jest nagłym rozpadem hemoglobiny płodowej po urodzeniu.
Zaczerwienienie (rubor) błon śluzowych
inizia ad imparare
Fizjo wyst po wysiłku fiz, podnieceniu psych lub przy wyso temp otoczenia. Zaczerwie. chorobliwe może być spowodowane przekrwieniem lub wybroczynami krwi do bł śluz. postać czerwonych plamek, obwódek dookoła zębów lub zaczerwienienia całej bł śluz
Przekrwienie możemy podzielić
inizia ad imparare
czynne, bierne i mieszane.
• Przekrwienie czynne (zapalne
inizia ad imparare
typ tętniczego i wywoła zastojem krwi w nn tętni (hyperaemia activa). Może występować w postaci plamek (skupionych przy różyczce raseola lub rozsianych w formie wysypki exanthema), rumienia (słoneczny lub cieplny) lub może być to przekrwienie ogólne
• Przekrwienie bierne
inizia ad imparare
(niezapalne) jest typu żylnego i wywołane jest zastojem krwi w naczyniach żylnych (hyperaemia passiva). Może mieć postać przekrwienia ogólnego, plamek czerwonych (livido) lub być spowodowane rozszerzeniem naczyń (telangiectasis).
• Przekrwienie mieszane tętniczo- żylne
inizia ad imparare
spowodowane jest gorączką, czynnikami chorobotwórczymi. Przekrwienie może być następstwem niedotleniania i przesycenia krwi dwutlenkiem węgla, a więc jest objawem niedomogi serca, chorób układu oddechowego (upośledzających oddychanie)
• Przekrwienie mieszane tętniczo- żylne
inizia ad imparare
albo uciśnięciem płuc przez trzewia, co zdarza się w morzyskach koni. Może występować w chorobach gorączkowych i zakaźnych, np. u koni w przebiegu zarazy piersiowej, u psów w nosówce, u świń w różycy i pomorze
Zaczerwienienie spowodowane wybroczynami może być:
inizia ad imparare
punkcikowate (petechiae), pręgowane (vibices) lub rozlane (ecchymosis) lub mogą mieć postać krwawych podbiegnięć (sugilationes), spowodowanych wydostaniem się dużej ilości krwi z naczyń.
Jak odróżnić zaczerwienienie od wybroczyn?
inizia ad imparare
Za pomocą diaskopii, czyli uciskania zmian. Wybroczyny nie bledną przy ucisku, zaś przekrwienie - tak
Zażółcenie błon śluzowych (flavedo, flavitas)
inizia ad imparare
Stanowi objaw żółtaczki (icterus) i najwyraźniej uwidacznia się na spojówkach, a jest spowodowane obecnością we krwi barwnika żółci - bilirubiny. Zależnie od ilości bilirubiny błony śluzowe są żółte do pomarańczowych.
• Żółtaczkę przedwątrobową (hemolityczną)
inizia ad imparare
- spowodowana nadmiernym rozpadem erytrocytów pod wpływem czynników uszkadzających. Hemoglobina uwolniona z rozpadłych krwinek wydalana jest z moczem i kałem,
• Żółtaczka wątrobowa
inizia ad imparare
- spowodowana niewydolnością wątroby i jej niezdolnością do wychwytu i sprzęgania diglukuroidu, przez co bilirubina koncentruje się także poza wątrobą, np. w skórze,
• Żółtaczka postwątrobowa (zastoinowa, obturatoryjna, mechaniczna)
inizia ad imparare
wywołana zaczopowaniem przewodu żółciowego (np. kamica). U Ru może być także spowodowana uszkodzeniem wątroby przez mot. wątrobową. W kale nie stwierdza się obecności bilirubiny, natomiast jej znaczne ilości występują w surowicy i moczu,
Sinica błon śluzowych (cyanosis)
inizia ad imparare
Jest następstwem przekrwienia rozlanego żylnego, co prowadzi do niedotlenienia krwi.
Sinica błon śluzowych (cyanosis)
inizia ad imparare
Przyczynami sinicy są: niewydolność serca lub upośledzenia wymiany gazowej w płucach (krupowe zapalenie płuc, ucisk trzewi na przeponę na skutek wzdęcia żwacza lub jelit, pęknięcie przepony, wodobrzusze).
Badanie ogólne oka
inizia ad imparare
• Powieki i szpara powiekowa, gałka oczna
• Powieki i szpara powiekowa
inizia ad imparare
zmiany: obrzęk powiek, zwężenie szpary powiekowej, wypadanie powieki trzeciej.
• Gałka oczna
inizia ad imparare
oceniamy jej osadzenie i symetryczność.
 Wytrzeszcz
inizia ad imparare
(exophtalmus) - spowodowany chorobą Graversa- Basedowa (nadczynność tarczycy
 Wypadnięcie gałki ocznej
inizia ad imparare
retractio) - może być objawem nowotworu
 Zez
inizia ad imparare
strabimus) - zazwyczaj jest dziedziczną wadą rozwojową. Występuje przy schorzeniach CUN, wylewach i guzach. Wyróżniamy: zez rozbieżny (divergens) lub zbieżny (convergens),
 Oczopląs
inizia ad imparare
(nystagmus) - objaw chorób OUN, np. przy padaczce. Może być poziomy (horizontalis przy wodogłowiu), pionowy (verticalis przy zapaleniu mózgu) lub okrężny (rotatorius)
 Rogówka
inizia ad imparare
oceniamy jej wilgotność, przejrzystość i powierzchnię. Zmiany: wrzód rogówki (ulcus cornea), perofracja rogówki (kończy się usunię gałki ocznej), zmętnienie (obj chorób wirus, wikłanych przez herpes- corona- i adenowirusy, pasożytów lub urazów mech),
 Źrenica
inizia ad imparare
rozszerzenie (mydriasis) lub zwężenie (myosis).
Co wchodzi w skład badania klinicznego?
inizia ad imparare
Badanie podmiotowe- wywiad, • Badanie przedmiotowe- objawy u pacjenta, • Badanie dodatkowe- laboratoryjne, hematologiczne, biochemiczne krwi, surowicy i innych płynów ustrojowych, badanie moczu (bad biochem i badanie osadu), badanie treści żwacza,
Co wchodzi w skład badania klinicznego?
inizia ad imparare
• Badania histopatologiczne i laboratoryjne punktatu, np. szpik kostny, punktakt z jamy otrzewnowej, Badania anatomopatologiczne i histopatologiczne, sekcyjne.
Co wchodzi w skład badania klinicznego?
inizia ad imparare
• Badanie mikrobiologiczne, serologiczne, parazytologiczne, metody obrazowania pośrednie (RTG, USG, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny) i bezpośrednie (endoskopia, laparoskopia),
Symptomatologia
inizia ad imparare
nauka zajmująca się opisem i grupowaniem objawów choroby, stanowiąc podstawę diagnostyki, ale bez wnikania w przyczyny. W badaniach uwzględnia się anatomiczno- morfologiczne zmiany chorobowe oraz zaburzenia funkcji fizjologicznych chorego organizmu
Objaw (symptoma)
inizia ad imparare
Zaobserwowane cechy pacjenta (czynnościowe i anatomiczne), które może ocenić lekarz lub właściciel. Oceniane cechy mogą być podstawą do scharakteryzowania stanu czynnościowego ustroju, jego narządów i tkanek zarówno w stanie zdrowia, jak i choroby
Opis jednostki chorobowej.
inizia ad imparare
Opis jednostki chorobowej.
1. Przyczyna choroby
inizia ad imparare
(aetiologia)
2. Wywód choroby (pathogenesis)
inizia ad imparare
mechanizm powstawania zmian chorob, np. w niestrawności kwaśnej u bydła złe żywienie powoduje nadprodukcję kw mlek w żwaczu, który powoduje wzrost ciśń osmo, przejście płynów krwi do żwacza i rozwodnienie treści. Ustaje praca wymoczków, spada pH
3. Objawy
inizia ad imparare
(symptomata) - fizykalne, z badań laboratoryjnych i dodatkowych. Podział objawów chorobowych:
• Objawy przedmiotowe
inizia ad imparare
(obiektywne, stwierdzone badaniem klinicznym)
• Objawy podmiotowe
inizia ad imparare
(subiektywne, dane z wywiadu)
• Objawy pierwotne
inizia ad imparare
(wywołane przez pierwotny czynnik choroby)
• Objawy wtórne
inizia ad imparare
(następstwa objawów pierwotnych, np. odwodnienie po biegunce przy kolibakteriozie)
• Objawy miejscowe
inizia ad imparare
(zaczerwienienie, rumień)
• Objawy ogólne
inizia ad imparare
(podwyższona temperatura, przyspieszone tętno)
• Objawy swoiste
inizia ad imparare
(patognomiczne), np. szczękościsk, ochrypły głos, zez, wodowstręt, ślinienie się to objawy swoiste wścieklizny
• Objawy nieswoiste
inizia ad imparare
(przypadkowe), np. biegunka, kaszel, gorączka
4. Zmiany anatomopatologiczne (laesiones anatomopathologicae)
inizia ad imparare
- charakterystyczne dla danej choroby zmiany w narządach wewnętrznych stwierdzone sekcyjnie, np. ciałka Negriego w mózgu przy wściekliźnie, perełki gruźlicze przy gruźlicy, wybroczyny w nagłośni, nerkach i błonie śluzowej żołądka przy pomorze świń
5. Rozpoznanie kliniczne
inizia ad imparare
(diagosis) - identyfikacja choroby lub syndromu chorobowego, wniosek wynikający z badań subiektywnych i obiektywnych oraz w oparciu o badania dodatkowe,
6. Przebieg choroby (decurbitus morbi)
inizia ad imparare
• Podkliniczny (morbus subclinicus) - w badaniu fizykalnym niewidoczne są objawy kliniczne, różnice widoczne są tylko w badaniach laboratoryjnych
6. Przebieg choroby (decurbitus morbi)
inizia ad imparare
• Podostry (morbus subacutus) - widoczne są słabo wyrażone objawy kliniczne, np. biegunka dopiero po wysiłku fizycznym • Ostry (morbus acutus) • Przewlekły (morbus chronicus)
W przebiegu może nastąpić
inizia ad imparare
zaostrzenie (excerebratio) lub złagodzenie (remissio) objawów chorobowych.
7. Rokowanie
inizia ad imparare
(prognosis) - pomyślne, ostrożne, niepomyślne,
8. Zapobieganie
inizia ad imparare
(prophylaxis)
9. Leczenie
inizia ad imparare
(curatio, therapia)
Rodzaje rozpoznania ze względu na jego poprawność.
inizia ad imparare
• Poprawne (d. certa), • Prawdopodobne (d. probabius) - podejrzenie choroby (suspectio morbi), • Niepewne (incerta) - brak pewności co do słuszności diagnozy, • Błędne (d. falsa)
Ocena wieku krów - po wygladzie rogów
inizia ad imparare
• 2-4 tygodnie - zgrubienie naskórka w miejscu, w którym pojawi się róg, • 2 m- ce - wyraźne, lecz jeszcze ruchome jądro rogu wielkości pestki wiśni, • 3-m-ce - nieruchome jądro rogu, • 6 m-cy - róg długości 5 cm, • 1 rok - 10 cm, • 18 miesięcy - 15 cm
Występowanie wielokrotnych pierścieni na rogach pozwala
inizia ad imparare
ilość ciąż. 1 pierścień pojawia się, zależnod rasy, w 2-3 r ż. Po ocieleniu się przybywa pierścień. U krów, które nie były w ciąży, pierścień się nie pojawia. Jeśli poroni to są 2 pierścienie leżące blisko siebie (wtedy tylko pół roku).
Ocena wieku krów Po uzębieniu
inizia ad imparare
W 1 tyg życia mleczne zęby sieczne są ułożone dachówkowato koło siebie. Dopiero po ukończeniu 1 m-ca życia łuk zębowy się rozszerza i zęby układają się koronami obok siebie. Wymiana uzębienia następuje między 1,5 a 2,5 rokiem życia.
Gdy bydło kończy:
inizia ad imparare
• 5 lat- jedna trzecia powierzchni językowej I1 zostaje starta, • 6 lat- połowa powierzchni językowej I1 zostaje starta, • 7 lat- połowa powierzchni językowej I2 zostaje starta, • 8 lat- połowa powierzchni językowej I3 zostaje starta,
Gdy bydło kończy:
inizia ad imparare
• 9 lat- powierzchnia trąca I1 obejmuje prawie całą powierzchnię językową, • 10 lat- powierzchnie trące są czworokątne, • 12-13 lat- powierzchnia trąca jest okrągła, • 14-15 lat- powierzchnia trąca jest podłużnie owalna.
Wybroczyny
inizia ad imparare
wynaczynienia krwi do błony śluzowej poza łożysko naczyniowe. Mogą być punkcikowate, prążkowane lub rozlane lub mogą mieć postać krwawych podbiegnięć.
Diaskopia
inizia ad imparare
Jest to uciskanie zaczerwienionej błony śluzowej. Pozwala określić czy zaczerwienienie spowodowane jest przekrwieniem czy wybroczynami. Wybroczyny nie bledną przy ucisku, zaś przekrwienie blednie.
Status praesens
inizia ad imparare
Jest to stan ogólny oceniany w badaniu klinicznym. W badaniu części ogólnej bierzemy pod uwagę:
Status praesens
inizia ad imparare
• Bud ciała • Stan odży • Stan utrzym • Temperament, • Typ konstytucjonalny • Zachowanie zwierzęcia: pozycja i postawa ciała, przytomność, przyjmowanie pokarmu i wody, spojrzenie, głos, wyraz twarzy, chód i sposób poruszania się, ruchy poniewolne.
Kiedy u psa występują podwójne kły? 
inizia ad imparare
 Są przetrwałe zęby mleczne. Na skutek tego w szczęce i żuchwie pojawiają się zarówno zęby mleczne, jak i stałe. Stan taki powoduje bolesne wady zgryzu, odkładanie się kamienia nazębnego i choroby dziąseł i przyzębia
zeby u psa
inizia ad imparare
• Mleczne siekacze przebijają się w wieku 3-4 tygodni, a wyrastają w wieku 1-2 miesięcy. Rozsuwają się w wieku 3-4 miesięcy. • Wymiana mlecznych siekaczy: 4-5 miesięcy. • Wymiana mlecznych kłów: 5-6 miesięcy.
Basensji
inizia ad imparare
nie szczeka, a jodłuje
Pies rzeźnika
inizia ad imparare
rottweiler. W średniowieczu rzeźnicy używali rottweilerów do pędzenia bydła, ciągnięcia wózków z towarami i ochrony gospodarstwa.
Śpiączka śpiączka (coma
inizia ad imparare
to głębokie zaburzenie świadomości i przytomności, objawiające się brakiem reakcji na silne bodźce i uogólnionym bezruchem. Często występuje przy uszkodzeniu pnia mózgu lub rdzenia kręgowego. Śpiączka może być też wynikiem powikłań metabolicznych
Śpiączka śpiączka (coma
inizia ad imparare
. Śpiączka może być też wynikiem powikłań metabolicznych (cukrzyca, mocznica, encefalopatia wątrobowa), zatrucia lekami, zapalenia mózgu, krwawień, udaru, guzu lub ropnia mózgu itd. Występuje też w przypadku trypanosomozy afrykańskiej.
Rozpoznanie różnicowe 
inizia ad imparare
To rodzaj rozpoznania klinicznego (diagnosis) polegająca na wykluczeniu innych chorób o podobnych objawach i wysunięciu rozpoznania najbardziej prawdopodobnego.
Objaw przedmiotowy
inizia ad imparare
Inaczej: objaw obiektywny, stwierdzony na podstawie badania fizykalnego (za pomocą narządów zmysłów lekarza) i klinicznego.
Rodzaje objawów
inizia ad imparare
• Objawy przedmiotowe (obiektywne, stwierdzone badaniem klinicznym), • Objawy podmiotowe (subiektywne, dane z wywiadu), • Objawy pierwotne (wywołane przez pierwotny czynnik choroby),
Rodzaje objawów
inizia ad imparare
• Objawy wtórne (następstwa objawów pierwotnych, np. odwodnienie po biegunce przy kolibakteriozie), • Objawy miejscowe (np. zaczerwienienie, rumień), • Objawy ogólne (podwyższona temperatura, przyspieszone tętno),
Rodzaje objawów
inizia ad imparare
• Objawy swoiste (patognomiczne), np. szczękościsk, ochrypły głos, zez, wodowstręt, ślinienie się to objawy swoiste wścieklizny, • Objawy nieswoiste (przypadkowe), np. biegunka, kaszel, gorączka
Objaw prodromowy 
inizia ad imparare
jest to nieswoisty objaw chorobowy, występujący zanim pojawią się objawy patognomiczne danej choroby, np. biegunka.
Czym jest jednostka chorobowa?
inizia ad imparare
Jest to choroba o określonych przyczynach, objawach i przebiegu, oficjalnie uznana przez zespół specjalistów
Od czego bezpośrednio zależy tętno? 
inizia ad imparare
od czynności serca, a zwłaszcza siły skurczu lewej komory.
Co to jest objaw?  (symptoma)
inizia ad imparare
) to możliwe do zaobserwowania cechy czynnościowe i anatomiczne pacjenta, możliwe do stwierdzenia przez lekarza lub właściciela zwierzęcia. Świadczą one o stanie czynnościowym ustroju, jego narządów i tkanek zarówno w okresie choroby, jak i zdrowia.
Czym jest objaw swoisty?
inizia ad imparare
objaw swoisty jest objawem charakterystycznym, patognomicznym danej choroby, np. ciałka Negriego w mózgu psów przy wściekliźnie, obrzęki talarowate przy zarazie stadniczej koni
Czym są objawy subiektywne?
inizia ad imparare
Inaczej są to objawy podmiotowe. Zaliczamy do nich dane z wywiadu, świąd i ból (osobiste odczucia zwierzęcia)
Czym jest syndrom chorobowy? 
inizia ad imparare
syndrom (zespół) chorobowy - grupa objawów klinicznych, laboratoryjnych i innych, które występując wspólnie i w określonej kolejności są charakterystyczne dla danej jednostki chorobowej,
• Zespół urologiczny
inizia ad imparare
koty kastraty. brak testost organizm ma zaburzenia przem. materii, co wywołuje nadmierny apetyt i tycie. Po latach ma on trudności z oddaw moczu, dochodzi do zmiany pH, pows złogi fosforanów siarczanowo- magnezowych, które zatykają c. moczową,
• Zespół Hoflund’a-
inizia ad imparare
u bydła, dot. ukł pokarm. Uszkodzenie gałązek n. błędnego doch do przedżołądków pow skurcz zwieracza między czepcem a księgami i odźwiernika w trawieńu, czego następstwem jest opóźnienie pasażu tres pokarmowej i zwolnienie akcji serca,
• Syndrom tłustej wątroby u bydła
inizia ad imparare
zaburzenia metaboliczne prowadzi do niedoboru mediatorów transportujących tłuszcze w organizmie. Tłuszcz gromadzi się wokół zrazików wątrobowych, powodując stłuszczenie wątroby
• Syndrom sercowo- płucny-
inizia ad imparare
stan zapalny pęcherzyków płucnych u cieląt prowadzi do zwężenia dróg oddechowych, wywołując zmniejszone utlenowanie krwi, przerost mięśnia sercowego i jego uszkodzenie.
Metody poskramiania zwierząt
inizia ad imparare
Metody poskramiania zwierząt
Konie 
inizia ad imparare
podniesienie przedniej kończyny po stronie badanej, dutka- wywołuje ból, który odciąga uwagę zwierzęcia od badania. Podobno przy zakładaniu dutki zostają uwolnienie endorfiny, prowadzące do uśmierzenia bólu, poskrom.
Bydło 
inizia ad imparare
klucz nosowy- wyłącznie u zwierząt agresywnych, chwyt za ogon- wygięcie ogona w stronę dogłowową. Wtedy ocierają się o siebie kręgi ogona, co wywołuje ból, chwyt za f kolan- powoduje unieruchomienie k miedni, klucz pęcinowy, chwyt nosowy, poskrom.
Owce 
inizia ad imparare
posadzenie.
Psy 
inizia ad imparare
oburęczny chwyt za kark, trzymanie za kark i szczękę- jedną ręką łapie się za luźną sierść na karku, zaś drugą otacza pysk, tak aby kciuk był na grzbiecie nosa, kaganiec, taśma na pysk,
Koty 
inizia ad imparare
trzymanie za luźną skórę na karku. Kończyny muszą być przyciśnięte do ciała zwierzęcia lub unieruchomione przez drugą osobę, czasem koty uspokajają się po zasłonięciu oczu, kaganiec dla kota, klatka.
Różaniec krzywiczy 
inizia ad imparare
jest to jeden z objawów zaawansowanej krzywicy (rachitis). W przebiegu tej choroby dochodzi do zgrubienia połączeń chrzęstno - kostnych żeber, co manifestuje się jako charakterystyczny różaniec.
Czym się różni udar cieplny od gorączki? 
inizia ad imparare
Podczas gorączki (febris, pyrexia) ośrodki termoregulacyjne w podwzgórzu są sprawne. Stanowi reakcję fizjologiczną organizmu, przejawiającą walkę organizmu z chorobą.
Czym się różni udar cieplny od gorączki?
inizia ad imparare
Udar cieplny (siriasis) to czynnościowe przeciążenie ośrodka termoregulacji związane z upośledzoną utratą ciepła podczas wysokich temperatur otoczenia i dużej wilgotności powietrza. Często towarzyszą mu takie objawy jak drgawki, wymioty i apatia.
Rodzaje rozpoznania. Które jest dla lekarza najlepsze?
inizia ad imparare
• Rozpoznanie przyczynowe (diagnosis etiologica), • Rozpoznanie etiopatogenetyczne (d. etiopathogenetica) - gdy zmiana jest zarówno przyczyną jak i mech rozw choroby, np. gdy podczas badania stwierdzamy Babesię canis w rozmazie i bladość bł śluz,
Rodzaje rozpoznania. Które jest dla lekarza najlepsze?
inizia ad imparare
• Rozpoznanie objawowe (d. symptomatica)- stwierdzane w opariu o bad kliniczne na podst obj, z których wnioskujemy o zmianach wewnętrznych i zewnętrznych, • Rozp czynnościowe (d. functionalis), np. niewydolnośc krążeniowa pochodzenia sercowego,
Rodzaje rozpoznania. Które jest dla lekarza najlepsze?
inizia ad imparare
• Rozpoznanie anatomiczne (d. anatomica) - np. w krzywicy, • Rozpoznanie pośmiertne (d. post mortem), • Radiologiczne, ultrasonograficzne, histologiczne, mikrobiologiczne, wczesne i późne,
Rodzaje rozpoznania. Które jest dla lekarza najlepsze?
inizia ad imparare
• Rozpoznanie różnicowe- ustalenie choroby poprzez wykluczenie innych o podobnych objawach, co prowadzi do postawienia diagnozy najbardziej prawdopodobnej,
Rodzaje rozpoznania. Które jest dla lekarza najlepsze?
inizia ad imparare
• Rozpoznanie prodromalne (zwiastunowe) - wczesny, nieswoisty objaw wskazujący na początek choroby, zanim pojawią się jej objawy patognomiczne, • Rozpoznanie przez leczenie.
Poty
inizia ad imparare
• Nadmierne poty ogólne • Nadmierne poty miejscowe • Pot złowonny • Poty wonne • Poty barwne • Zmniejszone pocenie -suchość skóry, brak pocenia
Objaw Graefego 
inizia ad imparare
wyst objaw w chorobie Gravesa-Basedowa gdzie powieka górna nie nadąża za ruchem gałki w dół. Na skutek zaburzenia współdziałania ruchów górnej powieki i g. ocznej przy śledzeniu obniżającego się przedmiotu g. oczna porusza się szybciej od powieki
Różnica w sposobie gojenia nadżerki i wrzodu 
inizia ad imparare
wrzód z blizną, nadżerka bez
Rasy FCI
inizia ad imparare
• Grupa 1 - Owczarki i inne psy pasterskie, z wyłączeniem szwajcarskich psów do bydła • Grupa 2 - Pinczery i sznaucery, molosy, szwajcarskie psy górskie i do bydła, pozostałe rasy • Grupa 3 - Teriery
Rasy FCI
inizia ad imparare
• Grupa 4 – Jamniki  wykorzystywane do polowań i wypłoszenia zwierząt z nor • Grupa 5 - Szpice i psy w typie pierwotnym • Grupa 6 - Psy gończe i rasy pokrewne • Grupa 7 - Wyżły
Rasy FCI
inizia ad imparare
• Grupa 8 - Aportery, płochacze i psy dowodne • Grupa 9 - Psy ozdobne i do towarzystwa • Grupa 10 – Charty

Devi essere accedere per pubblicare un commento.