Genetyka

Genetyka

Nauka o dziedziczności, i zmienności organizmów które są oparte na informacji zawartej w podstawowych jednostkach dziedziczności - genach.

zmienność

zróżnicowanie cech osobników w obrębie jednej populacji lub gatunku; może być uwarunkowana czynnikami genetycznymi i środowiskowymi. Miarą zmienności jest różnorodność cech genotypowych i fenotypowych organizmów.

informacja genetyczna

za Informację genetyczną odpowiedzialny jest kwas deoksyrybonukleinowy (DNA), a w przypadku niektórych wirusów RNA.

Gen

podstawowa jednostka dziedziczności; fragment łańcucha kwasu deoksyrybonukleinowego (DNA), w którym zawarta jest informacja o kolejności aminokwasów w pojedynczym łańcuchu polipeptydowym.

Nukleotyd

Nukleotyd to jednostka, która składa się na DNA. każdy nukleotyd, składa się z: cukru, zasady azotowej i reszty kwasu fosforowego.

Chromosomy

Chromosomy są strukturami, kodującymi materiał genetyczny wewnątrz komórek. Odpowiadają one za usposobienie charakterologiczne człowieka, a także jego kolor włosów, oczu i wzrost.

Replikacja

jest to proces powielania DNA, w wyniku którego z jednej cząsteczki DNA powstają dwie identyczne kopie. W czasie replikacjidochodzi do rozplecenia podwójnej helisy i dobudowania do każdej starej nici

Chromosom Homologiczny

Chromosomy homologiczne -chromosomy o tym samym kształcie i wielkości, zawierają podobną informację genetyczną, czyli te same geny. Geny te jednak mogą występować w innych postaciach, czyli allelach

Komórka Haploidalna

komórka haploidalna - komórkamająca tylko po jednym chromosomie homologicznym z każdej pary, tj. zawierająca połowę

Komórka Diploidalna

komórka diploidalna - komórkazawierająca podwójną liczbę chromosomów homologicznych (2n). Komórka diploidalna zawiera każdy chromosom w dwóch kopiach (z wyjątkiem chromosomów płciowych, które mogą być u określonej płci odmienne).

Autosomy

Autosomy - wszystkie chromosomy danego jądra komórkowego oprócz chromosomów płciowych.

Allel

allel - jeden z pary (lub większej liczby) genów odpowiedzialnych za tę samą cechę

Gen Dominujący

gen pochodzący od jednego z rodziców, który w ustroju potomnym dominuje nad odpowiednim genem pochodzącym od drugiego z rodziców, co powoduje, że u potomka pojawia się cecha genetyczna kodowana przez gen dominujący

Gen Recesywny

gen, którego działanie przejawia się jedynie w organizmie homozygotycznym

Genotyp

zespół genów danego osobnika warunkujących jego właściwości dziedziczne. Pojęciegenotypu odnosi się czasem także do genów wirusa.

Fenotyp

Fenotyp to zespół cech określających wygląd i funkcjonowanie organizmu. Fenotyp jest powiązany ściśle z genotypem. Na ostateczny kształt fenotypu ma jednak wpływ środowisko, w którym dany organizm funkcjonuje.

Homozygota

organizm posiadający identyczne allele danego genu (np. aa lub AA) w chromosomach.

Heterozygota

Heterozygota – organizm posiadający zróżnicowane allele tego samego genu (np. Aa), w tym samym locus w chromosomach homologicznych. Gamety osobnika heterozygotycznego mogą być różne, tzn. mogą zawierać zupełnie odmienny materiał genetyczny.

Mutacje

Mutacja (łac. mutatio – zmiana) – nagłe, skokowe zmiany materiału genetycznego komórki. Możliwe jest ich dziedziczenie... Odmienną klasąmutacji są zmiany spowodowane transpozycją (tzw. skaczące geny).

Cechy dziedziczne

- Kolor Włosów, Kolor Skóry, Kolor Oczu, rysy twarzy, umiejętność zwijania języka w rurkę.

Cechy niedziedziczne

- Blizny po skaleczeniach, tatuaże, opalenizna, znamiona

Cechy Gatunkowe

Przeciwstawny kciuk, jest dwunożny, ma zdolność mowy, wyprostowana postawa ciała.

Cechy Indywidualne

Unikatowe Rysy twarzy, określony wzrost, brzmienie.

Zastosowanie genetyki

Obecnie genetyka jest nauką posiadającą duże możliwości rozwoju (zastosowanie nowoczesnych technologii), przed którą stoją olbrzymie potrzeby (nowe szczepionki, tworzenie leków białkowych, terapia genowa.

DNA BUDOWA

Kwas deoksyrybonukleinowy stanowi nośnik informacji genetycznej organizmów przekazywany dziedziczony z pokolenia na pokolenie. Cząsteczka DNA jest podwójną spiralą (skręcone wokół siebie). Podstawową jednostką, monomerem budującym DNA są nukleotydy