Historia - starożytny Rzym

z najbogatszych rodów, zasiadają w senacie

patrycjusze

ludzie wolni, różny status majątku, wywalczyli dostęp do urzędów

plebejusze

niewolnicy ktorzy otrzymywali wolnosc

wyzwolency

bez praw, ciezko pracowali w kopalniach, kamieniolomach, w latyfundiach lub walczyli jako gladiatorzy na arenie

niewolnicy

bogaci - wywodza sie z patrycjuszy, właściciele latyfundiów, zasiadali w senacie

nobilowie

bogaci obywatele, dorobili sie na dostawach dla armii

ekwici

rekrutowali sie z chlopow, ktorzy stracili swoje ziemie, domagali sie chleba i igrzysk, posiadali prawa

proletariusze

podbite przez Rzymian tereny Italii, prowincje, kolonie

organizacja terenów podbitych

od 2w p.n. e tak nazywano terytoria podbite przez Rzym

imperium Romanum

armia rzymska

skladala sie z legionow 3000 ciezkozbrojnych piechorow i 1200 lekkozbrojnych oraz 300 jezdzcow

trybuni ludowi ktorzy w 133r p.n. e i 123r p.n. e chcieli przeprowadzic reforme agrarna aby ograniczyc ilosc proletariuszy w Rzymie

Tyberiusz i Gajusz Grakchowie

wybitny wódz polityk rzymski pisarz i zwolennik popularow. należał do I triumwiratu, podbił Galie. był dozywotnim dyktatorem. zamordowany w idy marcowe 44r p.n.e

gajusz juliusz cezar

jedna z form cesarstwa zapoczatkowana przez Oktawiana Augusta ktory zostal pierwszym senatorem (princeps senatus) i skupil wszystkie urzedy

pryncypat

usynowiony przez Juliusza Cezara zawiązał II triumwirat, zakończył wojny (pax romana)

oktawian august

proces upowszechniania wzorców rzymskich, jezyka lacinskiego i kultury rzymskiej w granicach calego imperium

romanizacja

rozwoj miast wzorowanych na prawach i architekturze Rzymu

urbanizacja

granica np Wal Hadriana w Hiszpanii

limes

forma cesarstwa wprowadzona w IIIw n. e przez cesarza Dioklecjana. polega na systemie tetrarchii czyli wspolrzadow dwoch Augustow i dwoch Cezarow oraz na wladzy absolutnej

dominat

mówca, polityk, prawnik, pozostawił po sobie mowy sądowe i polityczne, pisma filozoficzne i listy

marek tuliusz cycero

epopeja narodowa Eneida

publiusz wergiliusz maro

autor "pieśni"

Horacy

"sztuka kochania", "metamorfozy"

publiusz Owidiusz

historiografia rzymska

Gajusz Juliusz Cezar - o wojnie galijskiej, Tacyt - dzieje, germania

filozofia rzymska

cesarz Marek Aureliusz - Rozmyślania

budownictwo rzymskie

drogi akwedukty koloseum circus maximus panteon swiatynie bazyliki termy luki triumfalne kolumny rzezby

wierzenia rzymian

politeizm

IV-Vw n. e; wtargniecie w granice Cesarstwa Zachodniorzymskiego ludow barbarzynskich ktore niszczyły panstwo i na jego gruzach zakladaly nowe panstwa barbarzynskie

penaty i wielka wedrowka ludów