NORMY PRAWNE I PRZEPISY PRAWNE IV

Normy

odpowiadają na pytanie „jak być powinno” – jak ktoś powinien się zachować. nie mają wartości logicznej (stanowisko KOGNITYWISTYCZNE) są sluszne, niesluszne, skuteczne, nieskuteczne

Dyrektywy

nie można przypisać im wartości logicznej (lecz istnieje szczególna kategoria dyrektyw i ocen, którym można przypisać wartość prawdy lub fałszu np. dyrektywy (normy techniczne „jeżeli chcesz doprowadzić wodę do wrzenia to powinieneś ją podgrzać do 100*C

Wypowiedzi performatywne

służą do dokonywania różnego rodzaju czynności i aktów symbolicznych, wywołuje skutek nie istniejący przed ich użyciem.Np. wydanie ustawy, wyroku, zawarcie umowy, małżeństwa, mianowanie i odwołanie kogoś ze stanowiska

Norma prawna

zrekonstruowana z tekstu prawnego(z przepisów wielu) dyrektywa postępowania, która musi odpowiadać na pyt.: Kto i w jakich okolicznościach? Jak powinien się zachować? Jakie będą konsekwencje?

Przepis prawny

elementarna jednostka systematyzacyjna danego tekstu prawnego. kazdy z artykułów, paragrafów, ustępów, punktów, liter jest PRZEPISEM

elementy normy prawnej

hipoteza dyspozycja sankcja

koncepcje dwuczłonowe

H->D, H->S

koncepcja trójczłonowa

H-> D/S

koncepcja dwuczłonowa norm sprzężonych

reguła sankcjonowana H1->D1 i reguła sankcjonująca H2->S

normy generalne

adresat jest określony przez wskazanie jego cech (każdy człowiek, funkcjonariusz publiczny,

normy indywidualne

adresat jest oznaczony nazwą indywidualną, zwykle imieniem własnym np. Lech Wałęsa, przedsiębiorstwo Telex.

normy abstrakcyjne

odnoszą się do zachowań powtarzalnych np. każda osoba wezwana w charakterze świadka...

normy konkretne

odnoszą się do zachowań jednorazowych np. wzywa się Jana Kowalskiego w charakterze świadka...

normy ogólne.

jednocześnie generalne i abstrakcyjne - akty tworzenia prawa

normy indywidualno konkretne

akty stosowania prawa

przepisy odsyłające

systemowe, pozasystemowe +blankietowe

przepisy dyspozytywne IUS DISPOSITIVUM

przepisy względnie obowiązujące – stosuje się je tylko wtedy, gdy strony nie uregulowały swych stosunków w odmienny sposób niż to przewiduje dany przepis, strony mogą odstąpić od tych przepisów przyjmując inne postanowienia czy reguły.

przepisy imperatywne IUS COGENS

przepisy bezwzględnie obowiązujące – działanie nie może być ani wyłączone ani ograniczone lub zmienione wolą stron, muszą zawsze być respektowane przez strony

przepisy kompetencyjne

upoważniają organy państwowe do stanowienia określonych norm, wydawania określonych decyzji lub dokonywania oznaczonych czynności.

normy programowe

nie wskazują one, jak powinien zachować się adresat normy, ale pokazują jaki cel powinien osiągnąć pozostawiając kwestię wyboru środków realizacji tego celu do jego dyspozycji

zasady prawa

1. uniwersalne 2. części systemu prawa

9 Kryteria odróżnienia norm od zasad prawnych:

1. Miejsce normy prawnej w hierarchii aktów normatywnych 2. Wszystkie normy prawne należy interpretować mając na względzie zasady systemu prawa 3. jednak odgrywają one rolę szczególną w procesach stosowania wykładni prawa.

róznice: normy-zasady a normy-reguly wg. Dworkina

1. zakres okreslony normy- zasady rzadko okreslony 2. spelniont zakres normy ALBO ALBO- waga zasady 3. konflikt norm i nieobow.- konf. zasad i nic

Zasady

mają charakter dyrektyw optymalizacyjnych – norm nakazujących realizację określonego w nich stanu rzeczy w możliwie największym stopniu. Przepisy o prawach i wolnościach obywatelskich