Wstęp do filozofii 12345

W jaki sposób czynniki emocjonalne wpływają na poznanie naukowe?

I. Zniekształcają je II. Napędzają poprzez motywację naukowców.

Czym jest nauka rozumiana funkcjonalne (czynnościowo)?

Nauka w sensie funkcjonalnym jest zespołem poznawczych czynności. Te czynności są uporządkowane i metodyczne.

Co to znaczy metodyczny?

wg określonej metody

Na jakie cztery główne działy można podzielić naukę wg skryptu?

Na I. Filozofię II. Nauki niefilozoficzne formalne III. Nauki niefilozoficzne przyrodnicze IV. Humanistyczne

Dzięki jakim czterem czynnikom można scharakteryzować każdą naukę (np. glacjologię)?

Poprzez podanie jej: I. Przedmiotu II. Aspektu III. Celu IV. Metody

Jak można zdefinować naukę jako wytwór? (nie jako zespół czynności)

uporządkowanych zdań dotyczących odpowiedniego przedmiotu. Te zdania są intersubiektywnie komunikowalne i sprawdzalne.

Co to znaczy intersubiektywnie komunikowalne?

jeden człowiek może je przekazać drugiemu w sposób zrozumiały

Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład filozofii? (w podziale na 4 główne działy nauk)

Filozofia bytu, poznania, kosmologia i etyka.

Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład nauk niefilozoficznych formalnych? (w podziale na 4 główne działy nauk)

Logika formalna i matematyka.

Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład nauk niefilozoficznych przyrodniczych? (w podziale na 4 główne działy nauk)

Fizyka, chemia, astrolomia, biologia.

Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład humanistycznych? (w podziale na 4 główne działy nauk)

Psychologia, socjologia, ekonomia, historia.

Kim jest filozof?

Filozof to ten, kto chce znaleźć ostateczną zasadę wszechrzeczy przy pomocy własnego rozumu, bez odwołania się do mitu czy religii.

Jak opisywali filozofię Platon i Sokrates?

Mówią oni, że z jednej strony jest wiedza ogólna, powszechna, doskonała, pewna, dotycząca tego, co konieczne i istotne

Do którego wieku filozofia utrzymała tytuł królowej nauk?

XVIII w.

Jakie nurty spowodowały utratę pozycji królowej nauk przez filozofię?

Skrajny empiryzm i pozytywizm.

Czym charakteryzował się XVIII wieczny empiryzm?

Liczy się jedynie doświadczenie zmysłowe.

Czym charakteryzował się XVIII pozytywizm?

wszystkie twierdzenia muszą być sprawdzalne empirycznie

Jaki dział filozofii zaakceptowano podczas rozszerzania się pozytywizmu i nauk empirycznych?

Teorię poznania

Czy filozofia zajmuje się próbą odpowiedzi na pytania, na które nauki empiryczne nie są w stanie odpowiedzieć, szczególnie te ostateczne?

A jakże.

Czy nauki opierają się na aksjomatach, których nie można udowodnić?

Tak

Czy założenie, że to co widzimy pod mikroskopem jest prawdziwą rzeczywistością da się sprawdzić?

Nie

Czy nauki empiryczne są w stanie odpowiedzieć na pytanie dlaczego istnieją wartości?

Nie

Czy nauki filozoficzne są w stanie odpowiedzieć na pytanie dlaczego istnieją wartości?

Mogą podjąć próbę odpowiedzi. One się tym zajmują, w przeciwieństwie do nauk empirycznych.

Jakie są trzy główne problemy filozofii, powodujące przekonanie o rzekomej jej jałowości?

I. Problematyka fil. jest trudna i subtelna, a autorzy nie zawsze dbali o precyzyjność wypowiadania się i zrozumiałość. II. W filozofii często posługujemy się intuicją, która jest nieprecyzyjna i trudno opisać jej wynik.

Co oznacza łacińskie powiedzenie "scire propter ipsum scire"?

Wiedza dla samej wiedzy.

Czy w filozofii chodzi bardziej o znajdywanie odpowiedzi na pytania czy samo stawianie pytań?

Bardziej w filozofii chodzi o stawianie pytań,

Jakie istnieją główne dwa podstawowe sposoby badania filozoficznego?

I. Metoda fenomenologiczna II. Logiczno-lingwistyczna

Czym jest fenomenologiczne badanie filozoficzne?

Jest to opis tego, co jest dane na różne sposoby. Podejmuje się też próby wyjaśnienia tego, co jest opisane.

Czym jest logiczno-lingwistyczne badanie filozoficzne?

Jest to sposób opisu (ujawniania sensu i funkcji) lub konstrukcji języka. Tutaj analizuje się sam język filozoficzny, tzn. jakie znaczenie mają poszczególne

Jakie jest 5 koncepcji filozofii wg skryptu?

I. Klasyczna KF II. Pozytywistyczna KF III. Neopozytywistyczna KF IV. Lingwistyczna KF V. Irracjonalna KF

Czym charakteryzuje się klasyczna koncepcja filozofii?

I. Filozofia jest wiedzą autonomiczną. II. Posiada własny przedmiot i metodę. III. Ma charakter naukowy IV. Zmierza do odkrycia ostatecznych racji istnienia bytu. V. Bada poznanie.

Czym charakteryzuje się pozytywistyczna koncepcja filozofii?

I. Filozofia nie stanowi odrębnego typu wiedzy (nauki przyrodnicze są doskonalsze). II. Filozofia jest encyklopedyzacją wyników tych nauk przyrodniczych.

Czym charakteryzuje się neopozytywistyczna koncepcja filozofii?

I. Istnieją nauki formalne i realne II. Filozofia nie stanowi odrębnej wiedzy III. Jej rozważanai mają charakter pseudonaukowy.

Czym są nauki formalne w neopozytywistycznej koncepcji filozofii?

M.in. logiką i matematyką

Czym są nauki realnew neopozytywistycznej koncepcji filozofii?

Naukami empirycznymi i humanistycznymi, których wzorem jest fizyka.

Dlaczego w neopozytywistycznej koncepcji filozofii filozofia ma charakter pseudonaukowy?

Do dotyczy ludzkich emocji, aspiracji, potrzeb. Filozofia staje się bliska sztuce i religii.

Czym charakteryzowało się "koło wiedeńskie"?

Chcieli ewolucji ery empiryzmu, która ustrzegłaby świat naukowy przed błędami poprzednich epok. Istnieli od 1922.

Czym charakteryzuje się lingwistyczna koncepcja filozofii?

I. Można się zająć jedynie SPOSOBEM mówienia o filozoficznych problemach, strukturą zdań, charakterem i językiem filozofii czy filozofów.II. Problemy metafizyczne dotyczą często samego języka.

Czym charakteryzuje się irracjonalna koncepcja filozofii?

Jest to subiektywne ujęcie podmiotu poznającego.II. Jest sposobem oswajania lub oswajania się ze światem. III. Odpowiedź na pytania o ostateczne elementy bytu będą zależne np. od chwilowego nastroju.

Jaką filozofię Kościół uznaje za najbardziej odpowiadającą potrzebom teologii?

Filozofię Tomasza z Akwinu

Czy Objawienie, które zawiera pełnię prawdy, wyklucza możlwość znalezienia tej prawdy drogą racjonalną?

Nie. Filozofia jest pomocna w zdobywaniu prawdy, gdyż jest racjonalnym sposobem dotarcia do tej prawdy.

Czym różnią się punkty wyjścia teologii i filozofii?

Teologia wychodzi od Objawienia, a filozofia od doświadczenia albo jakiegoś faktu.

Czy nie ma sprzeczności pomiędzy teologią i filozofią wtedy, gdy wnioski filozoficzne są zgodne z Objawieniem?

Tak, wtedy nie ma. Konflikt pomiędzy światem racjonalnym a teologicznym istnieje wtedy, gdy są ze sobą sprzeczne, a to oznacza, że któraś ze stron się pomyliła.

Dlaczego w teologii kluczowe znaczenie ma wiara?

Ponieważ pozwala przyjąć Objawienie za punkt wyjścia.

Czy można wszystko wytłumaczyć w teologii?

Nie, teologia uwzględnia element tajemnicy, która jest objawiona, ale rozum nie jest w stanie do końca ją wyjaśnić.

Co to znaczy ancilla theologiae?

towarzyszka teologii

Dlaczego filozofia to ancilla theologiae?

Ponieważ dostarcza teologii pojęć i metod, które pomagają pełniej wyrazić prawdę objawioną.

Na jakie działy filozofii dzielono filozofię w szkole platońskiej?

Na fizykę, etykę i teorię poznania.

Na jakie działy dzielił Arystoteles filozofię?

Na filozofię teoretyczną i praktyczną.

Na jakie działy wg stopnia abstrakcji dzielił Arystoteles filozofię teoretyczną?

Fizykę, matematykę i metafizykę.

Na jakie działy wg stopnia abstrakcji dzielił Arystoteles filozofię praktyczną?

Etykę, politykę, ekonomikę i retorykę.

Jak podzielił Christian Wolff filozofię?

Filozofię teoretyczną i praktyczną

Co wchodziło w skład filozofii teoretycznej wg Christiana Wolffa?

Ontologia (metafizyka ogólna), metafizyka szczegółowa (teodycea, kosmologia, psychologia racjonalna)

Co wchodziło w skład filozofii praktycznej wg Christiana Wolffa?

Etyka, polityka, ekonomika i logika.

Jakie dwa główne działy filozofii wyodrębnia skrypt?

Filozofię bytu i poznania.

Jak filozofię bytu rozumie autor skryptu?

Do bytu możemy podchodzić na dwa różne sposoby; 1) albo jako sam w sobie i pytać o jego ostateczne podstawy

Jak filozofię poznania rozumie autor skryptu?

. Do bytu możemy podchodzić na dwa różne sposoby; 2) to, co ujmuje nasza świadomość nazwać bytem i pytać o jego strukturę i konieczne uwarunkowania.

Z filozofia bytu czy poznania można łączyć następujące działy filozofii?

Z metafizyką (f. bytu)

Z filozofia bytu czy poznania można łączyć następujące działy filozofii?

Z teorią poznania (f. poznania)

Jak nazywa się nauka dotyczącą poznania i języka?

Logika

Jakie działy wyróżniamy dzieląc logikę?

logikę formalną, semiotykę, metodologię i teorię nauk

Jak nazywa się nauka o poprawnym wnioskowaniu?

Logika formalna

Jak nazywa się nauka o sprawności poznawczej języka?

Semiotyka

Jak nazywa się nauka o przebiegu i strukturze czynności poznawczych i ich rezultatach w naukach?

Metodologia nauk

Jak nazywa się jednym słowem naukę o innych naukach?

Metanauką

Co wniosła flogika do filozofii na przestrzeni historii?

I. Metodę aksjomatyczną. II. Teorię argumentacji i definicji. III. Analizę funkcji semiotycznych wyrażeń. IV. Rozwinęła logikę formalną.

Jak nazywa się nauka o formalnych relacjach w zdaniu?

Logika formalna

Jakie 2 rodzaje zdań występują w logice?

Empiryczne i analityczne

Co oznacza "zdanie empiryczne" w logice?

Zdanie, którego prawdziwość można sprawdzić odwołując się do doświadczenia. Nie wystarczy zrozumieć znaczenia pojęć.

Co o znacza zdanie analityczne w logice?

Zdanie, którego prawdziwość można zbadać poprzez zrozumienie znaczenia poszczególnych wyrażeń.

Jak można nazwać słowa każdy, niektóry lub jedyny?

Słowa kwantyfikujące

Czym jest system dedukcyjny w logice?

Jest to system w którym mamy zdania przyjęte bez dowodu (aksjomaty) oraz zdania przyjęte na podstawie dowodu, które są przesłankami bądź twierdzeniami pierwotnymi, bądź ich konsekwencjami.

Na czym polega konstruowanie systemu dedukcyjnego?

Ustala się aksjomaty oraz zespół reguł dedukcyjnych (czyli jak z aksjomatów wyprowadzić następne tezy systemu).

Jaki jest cel tworzenia systemu dedukcyjnego i badania go?

Celem takiego systemu jest zbadanie własności systemów, tzn. czy jest niesprzeczny (czy nie ma w nim ukrytych sprzeczności), rozstrzygalność (można sprawdzić każde wyrażenie systemu, czy jest twierdzeniem tej teorii).

Jak się nazywa nauka badająca język od strony jego poznawczych funkcji oraz poznawczej sprawności.

Logika języka (semiotyka)

Jakie są trzy rodzaje logiki języka, czyli semiotyki?

Syntaktyka, semantyka i pragmatyka.

Czym zajmuje się syntaktyka?

Syntaktyka zajmuje się wyrażeniami językowymi od strony ich wzajemnych relacji.

Jaka część logiki języka, czyli semiotyki, będzie badała relację między wyrażeniem „kwiat” a wyrażeniem „roślina”.

Syntaktyka

Czym zajmuje się semantyka?

Bada relację między wyrażeniami, a przedmiotami.

Jaka część logiki języka, czyli semiotyki, będzie badała relację między wyrażeniem "miłość", a konkretną postawą ludzką?

Semantyka

Czym zajmuje się pragmatyka?

Relacją między wyrażeniem a jego użytkownikiem.

Jaka część semiotyki, czyli logiki języka, będzie badać "co się przekazuje innej osobie mówiąc dzisiaj ładnie wyglądasz"

Pragmatyka

Co bada teoria poznania?

Ludzkie poznanie

Dlaczego teoria poznania bada ludzkie poznanie?

Celem dotarcia do ostatecznych możliwości oceny wartości tego poznania i uzyskania kryteriów oceny jego rezultatów.

Jakie dwie rzeczy są źródłem problematyki teoriopoznawczej?

Błędy i złudzenia w poznaniu.

Czy teoria poznania wartościuje ludzkie poznanie (tzn. czy poddaje ocenie)?

Tak

Jakie są koncepcje teorii poznania?

T.P. jako

Czym charakteryzuje się koncepcja T. P traktująca ją jako część nauk psychologicznych, medycznych?

T.P. jest częścią nauk psychologicznych, medycznych.

Czy koncepcja T.P. traktująca ją jako część nauk psychologicznych, medycznych rozróżnia genezę poznania (skąd się bierze? jak funkcjonuje?) i jego wartości (prawdziwości)?

Nie, nie dokonuje rozróżnienia.

Czy koncepcja T.P. traktująca ją jako część nauk psychologicznych, medycznych, pyta o prawomocność poznania?

Nie, ta koncepcja T.P. jest zależna od poznania które bada, co jest problemem w świecie naukowym.

Czym charakteryzuje się koncepcja T.P. uprawianej metodą dedukcyjną?

wg tej koncepcji teorię poznania winno się uprawiać metodą dedukcyjną, na wzór nauk formalnych. Wychodząc od niesprzecznego

Jaka jest problematyka koncepcji T.P. uprawianej metodą dedukcyjną?

Uwzględnia tylko formalne związki między zdaniami teorii.

Dlaczego uwzględnianie tylko formalnych związków w koncepcji T.P. uprawianej metodą dedukcyjną jest problematyczna?

W poznaniu, które powinna analizować teoria poznania, w grę wchodzą także intuicje pozaaksjomatyczne, stąd nie można ograniczyć teorii systemu tylko do związków formalnych.

Czym jest metoda dedukcyjna?

Wychodząc od niesprzecznego układu aksjomatów postępując wg odpowiednich reguł myślenia dochodzi się do wniosków. Wnioski te odnoszą się do poznania.

Czym charakteryzuje się koncepcja T.P. sprowadzająca T.P. do problematyki językowej?

. Zawęża zagadnienia t. p. do problematyki związków wyrażeń językowych: nazw, zdań.

Czy koncepcja T.P. sprowadzająca T.P. do problematyki językowej zakłada, że strukturze poznania odpowiada struktura języka?

Tak, stąd badając język badamy samo poznanie.

Jaka jest problematyka koncepcji T.P. sprowadzająca T.P. do problematyki językowej?

Nie można jednak przyjąć tak wąskiego rozumienia teorii poznania. Błędne wydaje się założenie, że nie ma dość wyraźnej różnicy między rezultatem poznania a językiem, czyli środkiem komunikowania efektów poznania.

Czy całe ludzkie poznanie można opisać lingwistycznie, tj. słowami?

Nie. Skrypt podaje przykład mistyków mających problem z opisem przeżyć.

Czym charakteryzyje się koncepcja T.P. traktującą ją jako metafizykę poznania?

I. Traktuje poznanie jako byt szczególnego rodzaju, ale... II... rzeczywistość (wg koncepcji) składa się z bytów różnego rodzaju, więc poznanie jest kolejnym bytem. III. Metafizyka poznania jest częścią metafizyki człowieka.

Jaka jest problematyka koncepcji T.P. traktującą T.P. jako metafizykę poznania?

Nie poddaje ocenie własnych metod przyjętych przy badaniu poznania. Ta koncepcja nie jest w stanie usprawiedliwić słuszoności swoich twierdzeń. Ta koncepcja popełnia błąd PETITIO PRINCIPII.

Czym jest błąd PETITIO PRINCIPII?

Jest to błąd logiczny polegający na przyjęciu za przesłankę tego, co będzie dopiero potem wywnioskowane lub tego, co jest niewystarczająco obecnie uzasadnione.

W jaki sposób koncepcja T.P. polegająca na uznawaniu ją za metafizykę poznania popełnia błąd PETITIO PRINCIPII?

Nie poddaje ocenie własnych metod przyjętych przy badaniu poznania, bazuje na niepotwierdzonych aksjomatach.

Czym charakteryzuje się piąta koncepcja T.P., która traktuje poznanie jako informatora?

I. Jedynym założeniem (aksjomatem) jest to, że poznanie istnieje i ma miejsce.II. Nie ma znaczenia czy istnieje obiektywny przedmiot poznania. III. Nie ma znaczenia czy poznanie jest prawdziwe.

Czy piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora o czymś jest zależna od obiektywności istnienia przedmiotu poznania?

Nie

Czym jest system dedukcyjny?

to taki system w którym mamy zdania przyjęte bez dowodu, zwane aksjomatami oraz zdania przyjęte na podstawie dowodu, które są przesłankami bądź twierdzeniami pierwotnymi, bądź ich konsekwencjami.

Czy piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora, sama ocenia prawomocność swoich wniosków? o czymś

Tak

Czy piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora o czymś, oprócz czynności poznania bada również jej wytwory?

Tak

Co bada piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora o czymś, oprócz czynności poznania?

Wytwory poznania

Jakiego błędu trzeba się ustrzec w metodzie T.P.?

Zadania pytania z niemądrym założeniem.

Jakie muszą być pytania w metodzie T.P., aby były sensowne?

I. Poprawnie sformułowane, II. prawdziwe, III. odpowiednio uzasadnione, IV. trafne (posiadające prawdziwe założenia), V. zasadne (posiada przynajmniej dwie sensowne odpowiedzi).

Dzieki jakim trzem założeniom T.P. ma sens jako nauka?

(1) istnienie poznania, (2) istnienie poznania poznania, (3) istnienie podmiotu poznającego.

Czy dla ogólnie rozumianej T.P. na wstępie ważne jest obiektywne istnienie przedmiotu poznania?

Nie, to dopiero ma być dowiedzione.

Jakie jest 8 elementów problematyki T.P.?

I. Wybór przedmiotu t.p., celu t.p., punktu wyjścia dla t.p., jakie są źródła poznania (zmysły, rozum), granice poznania (czego nie jesteśmy w stanie poznać), podmiot poznania, rola znaków w poznaniu, kryteria prawdziwości poznania.

Czy smażenie kurczaków jest przedmiotem T.P.?

Nie, ale już nasze postrzeganie smażenia kurczaków tak.

Jak nazywa się inaczej teoria bytu?

Metafizyka

Jak nazywa się inaczej metafizyka?

Teoria bytu

Jak nazywa się przerośnięty lew?

Przelew

Co bada teoria bytu?

Bada byt jako byt, czyli to, co istnieje.

Co jest celem metafizyki?

Znalezienie ostatecznych racji (przyczyn) istnienia bytu, celem uchwycenia elementów, bez których byt nie byłby bytem.

Co jest przedmiotem metafizyki?

Wszystko, co istnieje.

Jakimi pojęciami operuje metafizyka?

Transcendentalno-analogicznymi

Co oznacza transcendentalno-analogiczny sposób ujmowania przedmiotu przez metafizykę?

To znaczy że przedmiotem metafizyki jest wszystko, co istnieje (transcendentalność), a to wszystko co istnieje, przez fakt istnienia jest nieznacznie do siebie podobne (analogiczność).

Która nauka jest najważniejszą w tomiźmie?

Metafizyka, ponieważ dotyczy wszelkiego bytu.

Na jakie dwa aspekty w tomiźmie dzieli się metafizykę?

. Wyróżnia więc aspekt esencjalny (istota) i egzystencjalny (istnienie) każdego bytu.

Czym jest język w tomistycznej koncepcji filozofii?

Jest odbiciem poznawanej rzeczywistości

Co to znaczy że poznanie metafizyczne w tomistycznej koncepcji metafizyki jest ogólne?

Tzn. że dotyczy każdego bytu.

Metafizyka szuka ****** każdego bytu. <--- uzupełnij gwiazdki

istoty

Jakie musi być poznanie w tomistycznej koncepcji metafizyki?

Uzasadnione

Jakimi sposobami metafizyka w koncepcji tomistycznej chce uniknąć dogmatyzmu?

stara się wyjść od neutralnego punktu, tak aby nie zakładać już czegoś wcześniej.

Czy problematyka fizyczna jest taka sama dla każdej koncepcji metafizyki?

Nie, istnieją jednak pewne problemy wspólne dla wielu metafizyk.

Jakie są problemy metafizyki?

I. Pojęcie bytu II. Byt jest racjonalny czy irracjonalny? III. Jak istnieje byt?

Czym jest pierwszy problem metafizyki, a mianowicie pojęcie bytu?

/ Jak dochodzimy do pojęcia bytu? Czy na drodze abstrakcji, czy separacji? Czy tak utworzone pojęcie bytu jest jednoznaczne, wieloznaczne czy analogiczne?

Czym jest drugi problem metafizyki, a mianowicie "byt jest racjonalny czy irracjonalny?

I. Czy podlega zasadom tożsamości? II. Niesprzeczności? III. Racji dostatecznej

Na czym polega trzeci problem metafizyki, a mianowicie "jak istnieje byt"?

Czy mamy do czynienia z realizmem czy idealizmem metafizycznym, tzn. jak istnieje byt? Jest on w świecie idei (Platon), czy też rzecz dana w doświadczeniu jest realnym bytem (Arystoteles)?

Na czym polega czwarty problem metafizyki, a mianowicie "świat jest monistyczny czy pluralistyczny"?

Czy świat jest pluralistyczny (wielość bytów), czy monistyczny (istnieje tylko jeden byt)?

Na czym polega piąty problem metafizyki, a mianowicie "czy istnieje tylko materializm"?

Czy wszystko, co istnieje ma naturę czysto materialną, czy też istnieje jakiś pierwiastek niematerialny w świecie?

Na czym polega szósty problem metafizyki, a mianowicie "Czy istnieje byt pierwotny"?

Czy istnieje byt pierwotny? Tu mamy do czynienia z teizmem (Bóg jest różny od świata), panteizmem (świat i Bóg to to samo), ateizmem (nie ma Boga).

Na czym polega siódmy problem metafizyki, a mianowicie "jaką naturę ma Bóg"?

Na znalezieniu odpowiedzi na pytanie "jaką naturę ma Bóg"?

Jak inaczej nazywana jest kosmologia?

Filozofią przyrody

Jak inaczej nazywana jest filozofia przyrody?

Kosmologią

Na czym polega filozofia przyrody?

Jest to filozofia bytu cielesnego lub inaczej, bytu podlegającego ruchowi.

Jakie są cztery koncepcje filozofii przyrody?

F.P. jako synsteza wyników nauk szczegółowych.II. F.P. bada podstawowe założenia i metody nauk przyrodniczych. III. Zajmuje się bytem materialnym ustalając jego szczegóły.

Czym charakteryzuje się pierwsza koncepcja T.P. traktująca ją jako syntezę wyników nauk szczegółowych?

Jest to ogólny pogląd na przyrodę, jej strukturę i prawidłowości. Jednak, aby uprawiać f.p. w ten sposób trzeba przekroczyć 12 epistemologię nauk szczegółowych, więc można mówić o jakiejś niekonsekwencji w takim pojęciu f.p.

Czym charakteryzuje się druga koncepcja F.P.? (patrz dół)

F.p. bada podstawowe założenia i metody nauk przyrodniczych. Lecz w tym wypadku jest tylko metanauką i nie jest f.p.

Czym charakteryzuje się trzecia koncepcja F.P.?

Zajmuje się bytem materialnym ustalając jego istotę, strukturę, sposób istnienia, przyczyny. W tym wypadku jest to metafizyka szczegółowa.

Czym charakteryzuje się czwarta koncepcja F.P.?

Bada byt materialny, jako szczególną kategorię bytu, od strony jego struktury, uwarunkowań i kategorii bytowych. Tutaj f.p. jest względnie samodzielną nauką.

Czym jest metoda aksjomatyczna?

rozumowanie wywodzące twierdzenia ze zbioru aksjomatów.

Co bada syntaktyka, semantyka i pragmatyka?

Syntaktyka = wyrażenia językowe Semantyka = wyrażenia a przedmioty Pragmatyka: wyrażenia a użytkownicy

Co oznacza pytanie "czy byt podlega zasadom tożsamości"?

To pytanie oznacza: "czy byt jest tym, czym jest?"

Co oznacza pytanie "czy byt podlega zasadom niesprzeczności?"

"Czy byt nie jest sprzeczny w sobie?"

Co oznacza pytanie "czy byt podlega racji ostatecznej"?

"Czy można podać jego przyczynę?"

Co pozwala wyodrębnić kosmologię od metafizyki?

Należy uwzględnić wyniki nauk szczegółowych w kosmologii

Co jest przedmiotem kosmologii?

Przedmiotem F.P. jest świat jako całość.

Czy można uważać kosmologię za część metafizyki?

Tak

Czym jest metafizyka ciał, układów ciał, wszechświata?

Kosmologią/F.P.

Jakie elementy są problematyką F.P./kosmologii?

Czy bytów jest wiele, czy jeden? Jaka jest struktura bytu materialnego? Czy ciała mają tylko charakter ilościowy, czy także jakościowy?

Jakie pytanie zadaje determinizm w problematyce kosmologii?

Czy istnieje wolna wola?

Jakie pytanie zadaje kauzalizm w kosmologii?

Czy istnieją przyczyny w świecie?

Co to znaczy, że w metafizyce tomistycznej nie chodzi o zagadnienie językowe, tylko przedmiotowe?

. To znaczy, że metafizyka zajmuje się rzeczami, które istnieją obiektywnie, czyli niezależnie od poznającego podmiotu.

Co jest neutralnym punktem wyjścia w metafizyce tomistycznej?

Doświadczenie bytu, a konkretniej sąd egzystencjalny: „lampa istnieje”. Jest w nim dane to, że jakaś treść jest.

Czym charakteryzuje się filozofia człowieka?

Jest to dział metafizyki zajmujący się człowiekiem jako bytem szczególnego bytu.

Co wchodzi w skład filozofii człowieka?

Filozofia prawa, religii, społeczeństwa, kultury. Zahacza też etyka i estetyka.

W jaki sposób antropologia filozoficzna ujmuje człowieka?

Ze strony jak najbardziej ogólnej, uniwersalnej i całościowej, w przeciwieństwie do np. psychologii czy teologii, które ujmują człowieka szczegółowo.

Od kogo wg skryptu zaczęło się zainteresowanie człowiekiem w historii dziejów?

Od Mikołaja z Kuzy

Po kim wg skryptu nadszedł renesans z antropocentryzmem?

Po Mikołaju z Kuzy

Kto (4 osoby) zajmował się człowiekiem od strony kulturowej, moralności i introspekcji, a nie bytowej (jak to wcześniej miało miejsce) i zaczpoczątkował nowe prądy myślowe, tj. antropocentryzm?

B. Pascal, F. Bacon, F. Rochefouceuld, M. de Montaigne

Od jakiej strony myśliciele tacy jak jak M. de Montaigne, F. Rochefouceuld, B. Pascal, F. Bacon zajmowali się człowiekim?

Od strony moralności i ntrospekcji.

Jakich dwóch ludzi zajmowało się człowiekiem analizojąc go od strony poznania?

Descardes (Kartezjusz) i Locke

Kto powiedział, że człowiek to res cogitans?

Descardes

Co to znaczy res cogitans?

Rzecz myśląca

Co to znaczy res extensa?

Rzecz rozciagła

Kim byli Fichte, Schellingi Hegel?

Byli idealistami niemieckimi

Jak idealiści niemieccy, tacy jak Fichte, Schelling i Hegel, traktowali człowieka?

Jako absolutny rozum

Jakich mamy przedstawicieli filozofii egzystencjalnej?

Kierkegaard, Jaspers, Nietzsche, Bergson, Camus, Sartre, Heidegger, Marcel

Która filozofia interesowała się pojedyńczą egzystencją ludzką od strony świadomościowej?

Filozofia egzystencjalna

Czym interesuje się filozofia egzystencjalna?

Pojedynczą egzystencją ludzką od strony świadomościowej.

Jaki jest cel filozofii egzystencjalnej?

Wskazanie na czym ma polegać byt autentyczny. Tę autentyczną egzystencję osiąga się poprzez odpowiednie nastawienie świadomości.

Kto jest twórcą antropologii filozoficznej?

Scheler

Co wg Schelera bada antropologia filozoficzna?

Bada ontyczną naturę człowieka

Czego wg Schelera nie robi filozofia antropologiczna?

. Wg niego nauka ta ani nie syntetyzuje wyników nauk szczegółowych, ani ich filozoficznie nie interpretuje.

Antropologia jest dziedziną jakiej filozofii?

Filozofii bytu.

Skoro człowiek jest jednym z bytów, to antropologia jest częścią...

Metafizyki

Z jakimi trzema naukami filozoficznymi powiązana jest antropologia?

Z etyką, kosmologią i teodyceą.

Dlaczego nauki szczegółowe nie nadają się do orzekania na ich podstawie o całościowym obrazie człowieka?

Ponieważ każda nauka szczegółowa bada pewien aspekt człowieka, którego ekstrapolacja powodowałaby wąskie myślenie i nie dotarłoby się do natury całego bytu, tylko jego części.

Jaki problem miałaby antropologia filozoficzna, która byłaby tylko sumą wyników nauk szczegółowych o człowieku?

Wtedy nie byłaby niczym innym jak sumą wyników nauk, która by poza te wyniki istotnie nie wykraczała. Przyjmuje się niemożność takie podejścia do antropologii filozoficznej.

Czym jest antropologia filozoficzna wg tomizmu?

, to dziedzina wiedzy filozoficznej starająca się badać człowieka w aspekcie bytowości oraz wskazująca na ostateczne dla niego racje w jego ontycznej strukturze.

Jakie są główne problemy antropologii filozoficznej? (poroblematyka)

Zajmuje się głównymi elementami struktury ludzkiej: I. Świadomość II. Samowiedza (dotarcie do własnego ja - introspekcja). III. Wolność człowieka (czy jest wolny? na czym ta wolność ma polegać?) IV. Czy człowiek jest tylko materialny? Czy ma duszę?