Okres klasyczny

 0    31 schede    majakarczewska
Scarica mp3 Stampa Gioca Testa il tuo livello
 
Domanda język polski Risposta język polski
Co się stało ze zgromadzeniami ludowymi kiedy nastała era pryncypatu i rządów Oktawiana Augusta?
inizia ad imparare
Na początku okresu klasycznego jeszcze się zbierały, ale w wynaturzonej formie, i wydawały ustawy. Całkowity zanik zgromadzeń ludowych, a co za tym idzie, wydawania leges, nastał pod koniec I wieku n.e.
Kto przejął rolę zgromadzeń w zakresie ustawodawczym?
inizia ad imparare
Senat
Jakie miał funkcje Senat za czasów królestwa?
inizia ad imparare
Był organem doradczym króla.
W jaki sposób Senat pośrednio wpływał na ustawodawstwo za czasów republiki?
inizia ad imparare
Był ważny dla prawa publicznego, przez pewien czas udzielał auctoritas patrum, czyli zatwierdzał ustawy i plebiscyty.
Jak się nazywało prawo i kiedy zostało wydane, na mocy którego Senat udzielał auctoritas patrum z góry wszystkim ustawom?
inizia ad imparare
lex Publilia Philonis, 339 pne
Jakie znaczenie miały senatus consulta wydawane za czasów republiki?
inizia ad imparare
Niewielkie, były to wskazówki dla magistratury, nie były źródłem prawa prywatnego. Na ich podstawie magistratura mogła wydawać leges datae.
Kto decydował o składzie Senatu za pryncypatu?
inizia ad imparare
Princeps
Czy senatus consulta zrównano z leges?
inizia ad imparare
Tak
Kto na początku pryncypatu w Senacie miał inicjatywę ustawodawczą?
inizia ad imparare
Każdy senator, a przyjęta uchwała była opatrywana imieniem wnioskodawcy.
Jak powoli zanikła rola senatu? Jak się nazywał wniosek o konkretne ustawodawstwo, który wygłaszał cesarz?
inizia ad imparare
Nazywał się oratio Principis, najpierw było tak, że był on jednogłośnie uchwalany, potem zrezygnowano z głosowania i było samo oratio, potem nawet ta forma zanikła.
Jak było z pretorami, namiestnikami prowincji i edylami kurulnymi i ich działalnością ustawodawczą?
inizia ad imparare
Na początku nadal wydawali edykty, ale coraz rzadziej, generalnie cesarze nie chcieli by w ich rękach była działalność prawotwórcza i chcieli położyć temu kres.
Kto położył kres prawotwórczej działalności magistratury? I kiedy?
inizia ad imparare
Cesarz Hadrian, ok 130 ne
Jak się nazywał wybitny jurysta na dworze Hadriana który opracował teksty edyktów?
inizia ad imparare
Salvius Iulianus
Jak nazywano ujednolicony tekst edyktu?
inizia ad imparare
Edictum perpetuum, edictum Salvianum, edictum Iulianum, edictum Hadrianum.
Co się stało z ujednoliconym tekstem edyktu? I jakie były skutki?
inizia ad imparare
Został zatwierdzony przez senat jako senatus consultum, tylko cesarz miał prawo do jego ewentualnych poprawek, zmian. Efektem był kres działalności prawotwórczej magistratury, urzędnicy Ci stali się już jedynie wykonawcami prawa.
Co zajęło miejsce leges i edicta?
inizia ad imparare
Konstytucje cesarskie, czyli constitutiones oraz prawotwórcza działalność jurystów.
Dlaczego cesarze mogli wydawać konstytucje?
inizia ad imparare
Ponieważ formalnie mieli w ręku najważniejsze urzędy republikańskie. Za to urzędnicy mieli ius edicendi.
4 rodzaje konstytucji cesarskich
inizia ad imparare
edykty, mandaty, dekrety, reskrypty
Co to były edykty? (rodzaj konst. cesarskich)
inizia ad imparare
Nawiązywały do działalności pretorów, były skierowane do ogółu, dotyczyły głównie kwestii administracyjnych.
Co to były mandaty?
inizia ad imparare
Były to pisemne instrukcje dla urzędników, zwłaszcza namiestników prowincji, ich bezpośrednimi adresatami byli urzędnicy cesarscy, jednak wiązały też również podlegających im mieszkańców.
Co to były dekrety?
inizia ad imparare
Były to wyroki wydawane przez cesarza w sprawach które rozpatrywał w I instancji lub w drodze apelacji. Dotyczyło to procesu cognitio extra ordinem, czyli takiego procesu, gdzie cesarz występuje w roli sędziego. Dotyczyły konkretnych przypadków, jednak ze względu na autorytet cesarza wzorowano się na nich w analogicznych przypadkach.
Co to były reskrypty?
inizia ad imparare
Były to odpowiedzi na pytania prawne, jakie w związku z toczącą się sprawą cesarzowi stawiali urzędnicy bądź zainteresowane strony. Często roztrzygając wątpliwe kwestie cesarz wprowadzał nowe zasady ogólne. Z czasem wypierając opinie jurystów nabrały ogólnego znaczenia.
Dlaczego Rzymianie nie wątpili, że konstytucje cesarskie mają moc ustawy?
inizia ad imparare
Mówili, że zachowują one moc ustawy bo sam cesarz otrzymał władzę przez ustawę.
Prawo, które mieli najwybitniejsi juryści do udzielania wiążących opinii
inizia ad imparare
Ius respondendi ex auctoritate principis
2 sposoby w jakie najwybitniejsi juryści posiadający ius respondendi mogli wpływać na kształt prawa w sposób bezpośredni
inizia ad imparare
1) Opinia, jaką wydał taki jurysta apropo konkretnego procesu wiązała sędziego, który mógł tylko sprawdzić, czy stan faktyczny przedstawiony przez strony jest zgodny z rzeczywistością (+ uwzględnianie tych opinii w analogicznych sprawach) 2) prace napisane przez tych prawników zaczęto utożsamiać ze źródłami prawa
Co się działo jak były 2 sprzeczne opinie prawników i kto rozwiązał ten problem?
inizia ad imparare
Hadrian, wtedy sędzia mógł zadecydować.
3 sposoby pośrednie wpływania jurystów na prawo
inizia ad imparare
1) pretorzy i ogólnie urzędnicy pytali ich o radę - mieli wpływ na treść edyktów 2) sędziowie pytali ich o radę - mieli wpływ na wydawane wyroki 3) wchodzili w skład concilium principis, czyli rady cesarskiej, zatem mieli wpływ na wydawane reskrypty i dekrety
Kiedy ważny był spór m. 2 szkołami prawniczymi?
inizia ad imparare
W I wieku ne
2 szkoły - nazwa, założyciele, z jaką filozofią związani, jaka głowna idea
inizia ad imparare
I szkoła prokuliańska, Labeo, zwolennicy filozofii Arystotelesa i ustroju republikańskiego II szkoła sabiniańska, Capito, zwolennicy filozofii stoickiej i władzy cesarskiej
8 jurystów okresu klasycznego
inizia ad imparare
Celsus, Salvus Iulianus, Pomponius, Gaius, Papinianus, Paulus, Ulpian, Modestinus
Podział Instytucji Gaiusa (IV księgi)
inizia ad imparare
I - prawo cd osób (osobowe i rodzinne) II i III - prawo cd rzeczy (rzeczowe, spadkowe, zobowiązania) IV - prawo cd powództw (procesowe)

Devi essere accedere per pubblicare un commento.